| ΤΕΡΑΤΟΓΕΝΕΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟ ΠΙΟ ΓΝΩΣΤΟ ΦΥΤΟΦΑΡΜΑΚΟ: ΗΞΕΡΑΝ ΚΑΙ ΣΙΩΠΟΥΣΑΝ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ;- Νέα στοιχεία καταθέτει ο Μ. Τρεμόπουλος στο Eυρωκοινοβούλιο |
| Πέμπτη, 16 Ιούν. 2011, 15:27 |
| Από τις δεκαετίες του 1980 και 1990 γνώριζαν η χημική βιομηχανία και οι ευρωπαϊκές ρυθμιστικές αρχές τις συγγενείς δυσπλασίες σε βρέφη (τερατογενέσεις) που προκαλεί ένα από τα παγκοσμίως γνωστότερα και πρώτα σε πωλήσεις ζιζανιοκτόνα, το Roundup. Παρόλα αυτά κράτησαν τους πολίτες στο σκοτάδι, όπως αποκαλύπτεται από πρόσφατη έκθεση διεθνών επιστημόνων και ερευνητών, με τίτλο “Roundup και συγγενείς δυσπλασίες: Κρατούνται οι πολίτες στο σκοτάδι;”.
Τα συμπεράσματα της έρευνας και τα ζωτικής σημασίας ερωτήματα, έφερε με ερώτησή του στο Ευρωκοινοβούλιο ο ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων, Μιχάλης Τρεμόπουλος. Η έκθεση αποκαλύπτει ότι η βιομηχανία από δικές της μελέτες γνώριζε ήδη από τη δεκαετία του 1980 ότι η δραστική ουσία glyphosate του Roundup, προκαλεί συγγενείς δυσπλασίες σε πειραματόζωα. Η γερμανική κυβέρνηση το γνώριζε τουλάχιστον από τη δεκαετία του 1990, όταν είχε αξιολογήσει τις μελέτες των εμπειρογνωμόνων της βιομηχανίας, παρέχοντας την έγκριση χρήσης του ζιζανιοκτόνου για λογαριασμό της ΕΕ. Η Κομισιόν ήταν ενήμερη ήδη από το 2002, όταν υπέγραψε την έγκριση για το glyphosate. Κι όμως, μόλις πέρσι, η Γερμανική Ομοσπονδιακή Υπηρεσία για την Προστασία των Καταναλωτών και την Ασφάλεια των Τροφίμων, BVL, δήλωνε προς την Κομισιόν ότι «δε στοιχειοθετείται “τερατογένεση” για το glyphosate», παραβλέποντας περσινή ανεξάρτητη μελέτη που δείχνει ότι Roundup και glyphosate έχουν προκαλέσει γενετικές ανωμαλίες σε βατράχια και κοτόπουλα, και μάλιστα σε συγκεντρώσεις πολύ χαμηλότερες από αυτές που χρησιμοποιούνται νόμιμα στον τομέα των γεωργικών ψεκασμών. Το Glyphosate σχεδιαζόταν κανονικά να επαναξιολογηθεί το 2012. Μόλις πέρσι όμως, η Κομισιόν έδωσε νέα παράταση, χωρίς αξιολόγηση, έως το 2015. Ο Μ. Τρεμόπουλος ρωτά αν η Επιτροπή είναι ενήμερη για τη νέα έκθεση για το Roundup, όπως και για τα πορίσματα των μελετών της βιομηχανίας. Ρωτά επίσης αν βάσει των νέων αποκαλύψεων η Επιτροπή προτίθεται να επανεξετάσει την παράταση και να προχωρήσει στην άμεση ανεξάρτητη ανασκόπηση των ευρημάτων των πρωτότυπων μελετών της βιομηχανίας, υπό το πρίσμα του συνόλου των επιστημονικών ευρημάτων, όπως άλλωστε απαιτεί και ο Κανονισμός για τα φυτοφάρμακα (1107/2009). «Αν επιβεβαιωθούν τα στοιχεία, θα πρόκειται για βαρύτατο έγκλημα διαρκείας κατά των επόμενων γενεών», δήλωσε ο Μιχάλης Τρεμόπουλος. «Είναι εγκληματικό να γεννιούνται παιδιά με προβλήματα υγείας για όλη τους τη ζωή, μόνο και μόνο επειδή οι υπηρεσίες που είχαν ταχθεί να τα προστατεύσουν προτίμησαν να προσφέρουν αθέμιτη προστασία στα οικονομικά συμφέροντα που όφειλαν να ελέγχουν. Φέρνουμε το θέμα για τρίτη φορά στο ευρωκοινοβούλιο, με νέα στοιχεία, καθώς πρέπει να διερευνηθεί μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια και να πάψουν οι αντιφατικές και παρελκυστικές απαντήσεις της Κομισιόν. Όσο υπάρχει τέτοια σοβαρή εκκρεμότητα, είναι ανεπίτρεπτο κυκλοφορεί ελεύθερα στα χωράφια και στα τρόφιμα η συγκεκριμένη ουσία. Χρειάζεται επιπλέον να αποδοθούν όλες οι ευθύνες: διοικητικές, πολιτικές και ποινικές, αλλά και ευθύνες αποζημιώσεων προς τα θύματα, τόσο από την Κομισιόν και τις γερμανικές αρχές όσο και προς την εταιρία. Μην ξεχνάμε ότι πρόκειται για τη Monsanto, τη Νο1 εταιρία μεταλλαγμένων, που επιβάλλει και σήμερα τα δικά της καταστροφικά συμφέροντα στην ευρωπαϊκή πολιτική». Δείτε εδώ τις δύο προηγούμενες παρεμβάσεις του Μ. Τρεμόπουλου για το ίδιο θέμα.
Aκολουθεί το κείμενο της νέας ερώτησης του Μ. Τρεμόπουλου Θέμα: Aπόκρυψη από το κοινό της σύνδεσης του Roundup με συγγενείς ανωμαλίες σε βρέφη Η χημική βιομηχανία και οι ευρωπαϊκές ρυθμιστικές αρχές γνώριζαν από τις δεκαετίες του 1980 και του 1990 τις συγγενείς ανωμαλίες σε βρέφη που προκαλεί ένα από τα παγκοσμίως γνωστότερα και πρώτα σε πωλήσεις ζιζανιοκτόνα, το Roundup. Απέφυγαν όμως να ενημερώσουν το κοινό. Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγει νέα έκθεση με τίτλο “Roundup και συγγενείς ανωμαλίες σε βρέφη: Κρατούνται οι πολίτες στο σκοτάδι;” που συντάχθηκε από διεθνή ομάδα επιστημόνων και ερευνητών και δημοσιοποιήθηκε πρόσφατα . Η έκθεση αποκαλύπτει ότι η βιομηχανία από δικές της μελέτες γνώριζε ήδη από τη δεκαετία του 1980 ότι το glyphosate, η δραστική ουσία του Roundup, προκαλεί συγγενείς ανωμαλίες σε πειραματόζωα. Η γερμανική κυβέρνηση γνώριζε για τα ευρήματα αυτά τουλάχιστον από τη δεκαετία του 1990, όταν ως «εισηγητής» για το glyphosate, είχε αξιολογήσει τις μελέτες των εμπειρογνωμόνων της βιομηχανίας προκειμένου να δοθεί έγκριση χρήσης του ζιζανιοκτόνου σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ήταν ενήμερη ήδη από το 2002, όταν υπέγραψε την έγκριση για το glyphosate. Μόλις πέρσι, η Γερμανική Ομοσπονδιακή Υπηρεσία για την Προστασία των Καταναλωτών και την Ασφάλεια των Τροφίμων, BVL, ενημέρωσε την Επιτροπή ότι «δε στοιχειοθετείται “τερατογένεση” για το glyphosate». Η BVL έκανε το σχόλιο αυτό ως αντίκρουση ανεξάρτητης μελέτης που δημοσιεύθηκε πέρυσι και έδειχνε ότι Roundup και glyphosate προκαλούν συγγενείς ανωμαλίες σε βατράχια και κοτόπουλα, σε συγκεντρώσεις πολύ χαμηλότερες από αυτές που χρησιμοποιούνται σε γεωργικούς ψεκασμούς . Στην αντίκρουσή της για την μελέτη από την Αργεντινή, η BVL ανέφερε ως αποδεικτικό στοιχείο για την ασφάλεια του glyphosate τις μελέτες της βιομηχανίας που είχαν υποβληθεί για την έγκρισή του από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το 2002. Η νέα έκθεση δείχνει ότι οι μελέτες εκείνες της βιομηχανίας δεν αποδεικνύουν την ασφάλεια του glyphosate, αλλά αντίθετα επιβεβαιώνουν ότι το glyphosate προκαλεί συγγενείς ανωμαλίες σε ζώα εργαστηρίου. Το Glyphosate επρόκειτο να επαναξιολογηθεί το 2012. Πέρσι όμως, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανέβαλε την επαναξιολόγηση μέχρι το 2015. 1. Είναι η Ευρωπαϊκή επιτροπή ενήμερη για τη νέα έκθεση, “Roundup and birth defects: Is the public being kept in the dark?” 2. Είναι η Ευρωπαϊκή επιτροπή ενήμερη για τα ευρήματα από τις μελέτες της βιομηχανίας από τις δεκαετίες του 1980 και 1990 (όπως παρουσιάζονται στη νέα έκθεση) που δείχνουν ότι τοglyphosate προκαλεί συγγενείς ανωμαλίες σε ζώα εργαστηρίου; 3. Στο φως των ευρημάτων αυτών, σκοπεύει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να επανεξετάσει την αναβολή της επαναξιολόγησης του glyphosate και να ζητήσει άμεση ανεξάρτητη έρευνα των ευρημάτων των αρχικών μελετών της βιομηχανίας σύμφωνα με τις νέες προδιαγραφές δεδομένων (που πρόκειται να παρουσιαστούν αυτό το μήνα) – λαμβάνοντας υπόψη και το σύνολο της ανεξάρτητης επιστημονικής βιβλιογραφίας για το glyphosate και το Roundup, όπως απαιτεί ο νέος κανονισμός 1107/2009 για τα φυτοφάρμακα; BVL, Germany. 2010. Glyphosate – Comments from Germany on the paper by Paganelli, A. et al. (2010): “Glyphosate-based Herbicides Produce Teratogenic Effects on Vertebrates by Impairing Retinoic Acid Signaling”. October 19. http://www.powerbase.info/index.php/File:BVL2010.comments.Paganelli.pdf Paganelli, A., Gnazzo, V. et al. 2010. Glyphosate-based herbicides produce teratogenic effects on vertebrates by impairing retinoic acid signaling. Chem Res Toxicol 23(10): 1586-1595. |
Παρασκευή, 26 Νοέ. 2010, 13:51
Ανοικτό αφήνει η Κομισιόν το ενδεχόμενο αυστηρότερων κανόνων ή και ολικής απαγόρευσης της ουσίας Glyphosate, χωρίς όμως να αναλαμβάνει δέσμευση. Πρόκειται για ενεργό συστατικό του πρώτου παγκοσμίως σε πωλήσεις ζιζανιοκτόνου, Roundup της εταιρίας Monsanto, πρωταγωνίστριας στον τομέα των μεταλλαγμένων. Σε πρόσφατη έρευνα στην Αργεντινή το συγκεκριμένο φυτοφάρμακο, που συνδέεται και με ποικιλίες μεταλλαγμένων ειδικά σχεδιασμένες για εντατική του χρήση, βρέθηκε να προκαλεί δυσπλασίες σε πειραματόζωα εμβρύων βατράχου και κοτόπουλα, σε δόσεις πολύ χαμηλότερες από αυτές που εφαρμόζονται στους γεωργικούς ψεκασμούς και πολύ πιο κάτω από τα ευρωπαϊκά όρια καταλοίπων σε αγροτικά προϊόντα.
Η είδηση για το ενδεχόμενο δραστικών μέτρων περιέχεται σε απάντηση του Επιτρόπου JohnDalli, αρμόδιου για θέματα υγείας και προστασίας καταναλωτή, σε ερώτηση του Μιχάλη Τρεμόπουλου. Αφορμή για την έρευνα που προβάλλει ο ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων στην ερώτησή του, υπήρξαν υγειονομικές εκθέσεις όπου παρουσιάζονται υψηλά ποσοστά δυσπλασιών σε νεογνά, σε αγροτικές περιοχές της Αργεντινής, όπου η γενετικά τροποποιημένη σόγια “Roundup Ready” (RR) της Monsanto καλλιεργείται σε αχανείς μονοκαλλιέργειες με τακτικούς εναέριους ψεκασμούς.
O Μ. Τρεμόπουλος είχε ρωτήσει «τι σκοπεύει να κάνει η Επιτροπή ως προς την εκκρεμούσα αίτηση της Monsanto για την καλλιέργεια του ΝΚ603, αραβόσιτου ανθεκτικού στο glyphosate, και για την οποία η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA) έχει ήδη γνωμοδοτήσει θετικά». Η Κομισιόν απαντά ότι, καθώς πρόκειται για τον πρώτο ΓΤΟ ανθεκτικό στα ζιζανιοκτόνα που εγκρίνεται για καλλιέργεια στην ΕΕ, πριν προβεί σε άλλη ενέργεια, εξετάζει την ανάγκη να περιληφθούν ειδικές απαιτήσεις στο σχέδιο απόφασης ιδίως για την παρακολούθηση μετά τη διάθεση στην αγορά.
Επίσης, συζητείται στην Κομισιόν ένα πρόγραμμα για την επανεξέταση των δραστικών ουσιών που περιέχονται στο παράρτημα Ι της οδηγίας 91/414 όπως τροποποιήθηκε, μεταξύ άλλων, με την οδηγία 2001/99, για την οποία η περίοδος έγκρισης πρόκειται να λήξει. Το πρόγραμμα αυτό περιλαμβάνει και το glyphosate.
«Είναι θετικό ότι ακόμη και θερμοί υποστηρικτές των μεταλλαγμένων, όπως ο σημερινός Επίτροπος Υγείας, αναγνωρίζουν τουλάχιστον την ανάγκη να επανεξεταστούν η κυκλοφορία και οι όροι χρήσης ενός επικίνδυνου φυτοφαρμάκου ευρείας κυκλοφορίας που συνδέεται με γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες» δήλωσε ο Μιχάλης Τρεμόπουλος. «Ομολογία των κινδύνων αποτελεί και η αναγνώριση της ανάγκης ειδικών απαιτήσεων για την αδειοδότηση του νέου μεταλλαγμένου καλαμποκιού της Monsanto: σε ένα ανυπολόγιστο ρίσκο, όμως, όπως τα μεταλλαγμένα, επαρκής ρύθμιση θα ήταν μόνο ένα νέο ευρωπαϊκό μορατόριουμ στην καλλιέργειά τους, όπως έχουμε ήδη ζητήσει. Από την πλευρά μας, θα παρακολουθήσουμε την εξέλιξη και των δύο θεμάτων, και επιφυλασσόμαστε να επανέλθουμε»
(ακολουθεί το κείμενο της ερώτησης και της απάντησης)
Θέμα: Ασφάλεια φυτοφαρμάκου ευρείας κυκλοφορίας
Έρευνα αναφέρει ότι το Glyphosate, το ενεργό συστατικό του μεγαλύτερου σε πωλήσεις ζιζανιοκτόνου στον κόσμο, Roundup, προκαλεί δυσπλασίες σε πειραματόζωα εμβρύων βατράχου και κοτόπουλα, σε δόσεις πολύ χαμηλότερες από αυτές που χρησιμοποιούνται στους γεωργικούς ψεκασμούς και πολύ πιο κάτω από τα ανώτατα όρια καταλοίπων σε προϊόντα που ισχύουν για την Ε.Ε. Αφορμή για την έρευνα υπήρξαν υγειονομικές εκθέσεις όπου παρουσιάζονται υψηλά ποσοστά δυσπλασιών σε νεογνά, σε αγροτικές περιοχές της Αργεντινής, όπου η γενετικά τροποποιημένη σόγια “Roundup Ready” (RR) της Monsanto καλλιεργείται σε αχανείς μονοκαλλιέργειες με τακτικούς εναέριους ψεκασμούς.
Οι αριθμοί είναι ίσως περισσότερο από ενδεικτικοί: Το Ανώτατο ‘Οριο Υπολειμμάτων (ΑΟΥ) που επιτρέπεται για το glyphosate στους σπόρους σόγιας στην ΕΕ είναι 20 mg/kg. Ενδιαφέρον είναι πως το όριο αυτό αυξήθηκε 200 φορές (από 0,1 mg/kg σε 20 mg/kg το 1997) αφότου η γενετικά τροποποιημένη RR σόγια κυκλοφόρησε εμπορικά στην Ευρώπη. Η υπό συζήτηση έρευνα βρήκε δυσπλασίες σε έμβρυα τα οποία εκτέθηκαν σε 2,03 mg/kg glyphosate. Η ίδια η σόγια μπορεί ως προϊόν να περιέχει υπολείμματα glyphosate έως και 17 mg/kg. Το Roundup χρησιμοποιείται σε μεγάλο βαθμό σε συνδυασμό με γενετικά τροποποιημένη σόγια.
Ερωτάται η Επιτροπή:
1. Έχει γνώση των αποτελεσμάτων της συγκεκριμένης έρευνας;
2. Με τι τρόπους τα έχει λάβει υπόψη της κατά το σχεδιασμό της πολιτικής της για τους ΓΤΟ, ιδιαίτερα σε θέματα συνύπαρξης και αδειοδότησης νέων ποικιλιών;
3. Τι σκοπεύει να κάνει η Επιτροπή ως προς την εκκρεμούσα αίτηση της Monsanto για την καλλιέργεια του ΝΚ603, αραβόσιτου ανθεκτικού στο glyphosate, και για την οποία η EFSA έχει ήδη γνωμοδοτήσει θετικά;
[] http://pubs.acs.org/doi/abs/10.1021/tx1001749
OJ C 200 of 22.7.2010, p.1.E-7874/10EL
Απάντηση του κ. Dalli εξ ονόματος της Επιτροπής
1. Η Επιτροπή γνωρίζει τη μελέτη «Glyphosate-Based Herbicides Produce Teratogenic Effects on Vertebrates by Impairing Retinoic Acid Signaling» των Paganelli και άλλων, που τέθηκε στη διάθεση των κρατών μελών στο πλαίσιο της μόνιμης επιτροπής τροφικής αλυσίδας και υγείας των ζώων (SCoFCAH) στις 28 Σεπτεμβρίου 2010. Επιπλέον, η Επιτροπή ρώτησε τη Γερμανία, το κράτος μέλος εισηγητή, πότε η ουσία glyphosate εγκρίθηκε για πρώτη φορά ως δραστική ουσία με την οδηγία 2001/99/ΕΚ της Επιτροπής, για να εξετάσει τη συνάφειά της στο πλαίσιο της αξιολόγησης των φυτοφαρμάκων. Η εξέταση αυτή είναι πολύ σημαντική γιατί πρέπει να επαληθεύσει αν οι εργαστηριακές συνθήκες κάτω από τις οποίες πραγματοποιήθηκε η μελέτη αντιπροσωπεύουν επαρκώς την έκθεση που μπορεί να αναμένεται από μια κανονική και ορθή χρήση της ουσίας ως φυτοφάρμακου.
Όπως και για κάθε ουσία, η έγκριση μπορεί να αναθεωρηθεί, αν από την εμπειρία προκύψουν αποδείξεις κατά της χρήσης της. Ανάλογα με τη σοβαρότητα και τον επείγοντα χαρακτήρα του ζητήματος, η Επιτροπή μπορεί να προτείνει την επιβολή πρόσθετων προϋποθέσεων, για τη μείωση των σημερινών χρήσεων, ή, στη χειρότερη περίπτωση, για την ολοκληρωτική απαγόρευση της ουσίας. Αν χρειαστεί, μπορεί επίσης να εξετάσει το ενδεχόμενο αναθεώρησης των υφιστάμενων ανώτατων ορίων υπολειμμάτων (ΑΟΥ).
Αφού η Γερμανία διατυπώσει την άποψή της όσον αφορά τη μελέτη, η Επιτροπή θα αποφασίσει πώς θα πορευτεί και θα εξετάσει αν οι τρέχουσες συνθήκες χρήσης και τα μέτρα άμβλυνσης του κινδύνου που ορίζονται από τα κράτη μέλη εξακολουθούν να είναι αρκετά για τη διατήρηση του υψηλού επιπέδου προστασίας του πολίτη και του περιβάλλοντος που επιδιώκει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Σε κάθε περίπτωση, συζητείται ένα πρόγραμμα για την επανεξέταση των δραστικών ουσιών που περιέχονται στο παράρτημα Ι της οδηγίας 91/414 όπως τροποποιήθηκε, μεταξύ άλλων, με την οδηγία 2001/99, για την οποία η περίοδος έγκρισης πρόκειται να λήξει, και το πρόγραμμα αυτό περιλαμβάνει την ουσία glyphosate.
2. Τα πορίσματα της μελέτης είναι συναφή με την επιστημονική αξιολόγηση της ουσίας glyphosate και των ΓΤΟ που είναι ανθεκτικοί στη glyphosate. Η νέα πολιτική όσον αφορά την καλλιέργεια ΓΤΟ, που πρότεινε η Επιτροπή πέρυσι τον Ιούλιο, δεν αλλοιώνει την υπάρχουσα διαδικασία εκτίμησης του κινδύνου για τις αδειοδοτήσεις της ΕΕ που κρίνεται κατάλληλη για την αντιμετώπιση αυτού του είδους των ζητημάτων που έθιξε η μελέτη. Η νέα πολιτική αποσκοπεί να επιτρέψει στα κράτη μέλη να περιορίσουν ή να απαγορεύσουν την καλλιέργεια στο έδαφός τους για διαφορετικούς λόγους από αυτούς που βασίζονται στον κίνδυνο για την υγεία ή το περιβάλλον.
3. Όσον αφορά την εκκρεμούσα αίτηση για την καλλιέργεια NK603, το επόμενο βήμα θα είναι η υποβολή σχεδίου απόφασης στην SCoFCAH, που είναι το πρώτο βήμα της διαδικασίας επιτροπολογίας. Λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι θα είναι ο πρώτος ΓΤΟ ανθεκτικός στα ζιζανιοκτόνα που χρησιμοποιείται για καλλιέργεια στην ΕΕ, η Επιτροπή, πριν προβεί σε άλλη ενέργεια, εξετάζει την ανάγκη να περιληφθούν ειδικές απαιτήσεις στο σχέδιο απόφασης ιδίως για την παρακολούθηση μετά τη διάθεση στην αγορά. Επιπλέον, η Επιτροπή θα εξετάσει τα μέτρα που έχουν ληφθεί όσον αφορά το μέρος 1 του ζητήματος όταν εξετάσει την αδειοδότηση της καλλιέργειας του ΓΤΟ NK603.
Οδηγία 2001/99/ΕΚ της Επιτροπής, της 20ής Νοεμβρίου 2001, για την τροποποίηση του παραρτήματος Ι της οδηγίας 91/414/ΕΟΚ του Συμβουλίου σχετικά με τη διάθεση φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην αγορά ώστε να καταχωρηθεί η glyphosate και η thifensulfuron-methyl ως δραστική ουσία, ΕΕ L 304 της 21.11.2001
Ασφάλεια φυτοφαρμάκου ευρείας κυκλοφορίας
Έρευνα(1) αναφέρει ότι το Glyphosate, το ενεργό συστατικό του μεγαλύτερου σε πωλήσεις ζιζανιοκτόνου στον κόσμο, Roundup, προκαλεί δυσπλασίες σε πειραματόζωα εμβρύων βατράχου και κοτόπουλα, σε δόσεις πολύ χαμηλότερες από αυτές που χρησιμοποιούνται στους γεωργικούς ψεκασμούς και πολύ πιο κάτω από τα ανώτατα όρια καταλοίπων σε προϊόντα που ισχύουν για την ΕΕ Αφορμή για την έρευνα υπήρξαν υγειονομικές εκθέσεις όπου παρουσιάζονται υψηλά ποσοστά δυσπλασιών σε νεογνά, σε αγροτικές περιοχές της Αργεντινής, όπου η γενετικά τροποποιημένη σόγια «Roundup Ready» (RR) της Monsanto καλλιεργείται σε αχανείς μονοκαλλιέργειες με τακτικούς εναέριους ψεκασμούς.
Οι αριθμοί είναι ίσως περισσότερο από ενδεικτικοί: Το Ανώτατο Όριο Υπολειμμάτων (ΑΟΥ) που επιτρέπεται για το glyphosate στους σπόρους σόγιας στην ΕΕ είναι 20 mg/kg. Ενδιαφέρον είναι πως το όριο αυτό αυξήθηκε 200 φορές (από 0,1 mg/kg σε 20 mg/kg το 1997) αφότου η γενετικά τροποποιημένη RR σόγια κυκλοφόρησε εμπορικά στην Ευρώπη. Η υπό συζήτηση έρευνα βρήκε δυσπλασίες σε έμβρυα τα οποία εκτέθηκαν σε 2,03 mg/kg glyphosate. Η ίδια η σόγια μπορεί ως προϊόν να περιέχει υπολείμματα glyphosate έως και 17 mg/kg. Το Roundup χρησιμοποιείται σε μεγάλο βαθμό σε συνδυασμό με γενετικά τροποποιημένη σόγια.
Ερωτάται η Επιτροπή:
1. Έχει γνώση των αποτελεσμάτων της συγκεκριμένης έρευνας;
2. Με τι τρόπους τα έχει λάβει υπόψη της κατά το σχεδιασμό της πολιτικής της για τους ΓΤΟ, ιδιαίτερα σε θέματα συνύπαρξης(2) και αδειοδότησης νέων ποικιλιών;
3. Τι σκοπεύει να κάνει η Επιτροπή ως προς την εκκρεμούσα αίτηση της Monsanto για την καλλιέργεια του ΝΚ603, αραβόσιτου ανθεκτικού στο glyphosate, και για την οποία η EFSA έχει ήδη γνωμοδοτήσει θετικά;
(1) http://pubs.acs.org/doi/abs/10.1021/tx1001749
(2) ΕΕ C 200 της 22.7.2010, σ. 1.
Απάντηση του κ. Dalli εξ ονόματος της Επιτροπής
1. Η Επιτροπή γνωρίζει τη μελέτη «Glyphosate-Based Herbicides Produce Teratogenic Effects on Vertebrates by Impairing Retinoic Acid Signaling» των Paganelli και άλλων, που τέθηκε στη διάθεση των κρατών μελών στο πλαίσιο της μόνιμης επιτροπής τροφικής αλυσίδας και υγείας των ζώων (SCoFCAH) στις 28 Σεπτεμβρίου 2010. Επιπλέον, η Επιτροπή ρώτησε τη Γερμανία, το κράτος μέλος εισηγητή, πότε η ουσία glyphosate εγκρίθηκε για πρώτη φορά ως δραστική ουσία με την οδηγία 2001/99/ΕΚ της Επιτροπής(1), για να εξετάσει τη συνάφειά της στο πλαίσιο της αξιολόγησης των φυτοφαρμάκων. Η εξέταση αυτή είναι πολύ σημαντική γιατί πρέπει να επαληθεύσει αν οι εργαστηριακές συνθήκες κάτω από τις οποίες πραγματοποιήθηκε η μελέτη αντιπροσωπεύουν επαρκώς την έκθεση που μπορεί να αναμένεται από μια κανονική και ορθή χρήση της ουσίας ως φυτοφάρμακου.
Όπως και για κάθε ουσία, η έγκριση μπορεί να αναθεωρηθεί, αν από την εμπειρία προκύψουν αποδείξεις κατά της χρήσης της. Ανάλογα με τη σοβαρότητα και τον επείγοντα χαρακτήρα του ζητήματος, η Επιτροπή μπορεί να προτείνει την επιβολή πρόσθετων προϋποθέσεων, για τη μείωση των σημερινών χρήσεων, ή, στη χειρότερη περίπτωση, για την ολοκληρωτική απαγόρευση της ουσίας. Αν χρειαστεί, μπορεί επίσης να εξετάσει το ενδεχόμενο αναθεώρησης των υφιστάμενων ανώτατων ορίων υπολειμμάτων (ΑΟΥ).
Αφού η Γερμανία διατυπώσει την άποψή της όσον αφορά τη μελέτη, η Επιτροπή θα αποφασίσει πώς θα πορευτεί και θα εξετάσει αν οι τρέχουσες συνθήκες χρήσης και τα μέτρα άμβλυνσης του κινδύνου που ορίζονται από τα κράτη μέλη εξακολουθούν να είναι αρκετά για τη διατήρηση του υψηλού επιπέδου προστασίας του πολίτη και του περιβάλλοντος που επιδιώκει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Σε κάθε περίπτωση, συζητείται ένα πρόγραμμα για την επανεξέταση των δραστικών ουσιών που περιέχονται στο παράρτημα Ι της οδηγίας 91/414 όπως τροποποιήθηκε, μεταξύ άλλων, με την οδηγία 2001/99, για την οποία η περίοδος έγκρισης πρόκειται να λήξει, και το πρόγραμμα αυτό περιλαμβάνει την ουσία glyphosate.
2. Τα πορίσματα της μελέτης είναι συναφή με την επιστημονική αξιολόγηση της ουσίας glyphosate και των ΓΤΟ που είναι ανθεκτικοί στη glyphosate. Η νέα πολιτική όσον αφορά την καλλιέργεια ΓΤΟ, που πρότεινε η Επιτροπή πέρυσι τον Ιούλιο, δεν αλλοιώνει την υπάρχουσα διαδικασία εκτίμησης του κινδύνου για τις αδειοδοτήσεις της ΕΕ που κρίνεται κατάλληλη για την αντιμετώπιση αυτού του είδους των ζητημάτων που έθιξε η μελέτη. Η νέα πολιτική αποσκοπεί να επιτρέψει στα κράτη μέλη να περιορίσουν ή να απαγορεύσουν την καλλιέργεια στο έδαφός τους για διαφορετικούς λόγους από αυτούς που βασίζονται στον κίνδυνο για την υγεία ή το περιβάλλον.
3. Όσον αφορά την εκκρεμούσα αίτηση για την καλλιέργεια NK603, το επόμενο βήμα θα είναι η υποβολή σχεδίου απόφασης στην SCoFCAH, που είναι το πρώτο βήμα της διαδικασίας επιτροπολογίας. Λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι θα είναι ο πρώτος ΓΤΟ ανθεκτικός στα ζιζανιοκτόνα που χρησιμοποιείται για καλλιέργεια στην ΕΕ, η Επιτροπή, πριν προβεί σε άλλη ενέργεια, εξετάζει την ανάγκη να περιληφθούν ειδικές απαιτήσεις στο σχέδιο απόφασης ιδίως για την παρακολούθηση μετά τη διάθεση στην αγορά. Επιπλέον, η Επιτροπή θα εξετάσει τα μέτρα που έχουν ληφθεί όσον αφορά το μέρος 1 του ζητήματος όταν εξετάσει την αδειοδότηση της καλλιέργειας του ΓΤΟ NK603.
(1) Οδηγία 2001/99/ΕΚ της Επιτροπής, της 20ής Νοεμβρίου 2001, για την τροποποίηση του παραρτήματος Ι της οδηγίας 91/414/ΕΟΚ του Συμβουλίου σχετικά με τη διάθεση φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην αγορά ώστε να καταχωρηθεί η glyphosate και η thifensulfuron-methyl ως δραστική ουσία, ΕΕ L 304 της 21.11.2001.
Συμπληρωματικές διευκρινίσεις για τη χρήση του απαγορευμένου φυτοπροστατευτικού εντομοκτόνου Lebaycid στην Ελλάδα
Σε συνέχεια της Ε-1768/10 ερώτησής μου, εκτιμώ ότι ορισμένα ζητήματα παραμένουν αδιευκρίνιστα. Για την καταπολέμηση του δάκου υπάρχουν μέθοδοι βιολογικής γεωργίας που έχουν εγκριθεί στην Ελλάδα από το ΥΑΑΤ(1) και θα έπρεπε να είχαν προτιμηθεί κατά προτεραιότητα. Επιπλέον το Ινστιτούτο Ελιάς και Υποτροπικών Φυτών Χανίων(2) διεξήγαγε πειραματικές εργασίες αποτελεσματικότητας πλήθους «πυρεθρινών», ως εναλλακτικά υποκατάστατα των μαρτύρων οργανοφωσφορικών Lebaycid και Dimethoate τα έτη 2002, 2005 και 2008. Κατέχω ο ίδιος γραπτά τεκμήρια ότι υπήρξε πορισματική έκθεση από στέλεχος του ΥΑΑΤ, από το Φεβρουάριο του 2005, στην οποία εμφανίζονται οι υπαρκτές εναλλακτικές φυτοπροστατευτικές πυρεθρίνες ως υποκατάστατα του Lebaycid.
Θεωρούμε λοιπόν ότι στοιχειοθετείται μη νόμιμη χρήση του Lebaycid για τα έτη 2004-2009, δεδομένου ότι τόσο η παράταση χρήσης όσο και η κατ’ εξαίρεση χρήση του στηρίχθηκε σε αβάσιμο ισχυρισμό ότι είναι «αναγκαίο λόγω απρόβλεπτου κινδύνου που δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με άλλα μέσα»(3)
Ερωτάται η Επιτροπή:
1. Τέθηκαν υπόψη της από την αρμόδια ελληνική υπηρεσία οι συγκριτικές πειραματικές αξιολογήσεις των υποκατάστατων του Lebaycid; Ποιων ετών;
2. Ποια είναι η συμμετοχή της ΕΕ σε οικονομική βοήθεια από το 2000 μέχρι σήμερα στα πλαίσια του προγράμματος «βελτίωση της ποιότητας του ελαιολάδου», πώς διατίθεται η βοήθεια αυτή και ποιο είναι το μερίδιό της στις προαναφερόμενες πειραματικές εργασίες, 2002-2008;
3. Πώς δικαιολογούνται πειραματικές εργασίες του Ινστιτούτου Ελιάς το 2008 με μάρτυρα το Lebaycid, αφού η τελική παράταση χρήσης του έληγε στις 31.12.2007;
4. Τι ποσότητες Lebaycid αποθηκεύονται ακόμα σε εγκαταστάσεις του ΥΑΑΤ; Ποια θα είναι η τύχη τους για περαιτέρω χρήση ή καταστροφή τους; Από ποια εταιρεία;
5. Είναι αποδεκτή διοικητική πρακτική η κοινοποίηση από την Ελλάδα της έγκρισης του Lebaycid τον Ιούλιο για τα έτη 2008 και 2009, δηλαδή μετά τη χρήση του;
(1)Παγίδες (με φερομόνη ή άνευ) για μαζική παγίδευση του δάκου και σκευάσματα που επιτρέπονται στη βιολογική γεωργία (π.χ. spinosad). ΥΑΑΤ είναι το ελληνικό υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
(2)Υπ’ αριθ. Πρωτ. 386/8-4-2010 απαντητική επιστολή του Ινστιτούτου Ελιάς και Υποτροπικών φυτών Χανίων σε αίτημα που υποβλήθηκε από τον ευρωβουλευτή Μ. Τρεμόπουλο.
(3)Άρθρο 8 παρ. 4, οδηγία 91/414/ΕΟΚ, ΕΕ L 230 της 19.8.1991, σ. 1
Απάντηση του κ. Dalli εξ ονόματος της Επιτροπής
1. Η Επιτροπή δεν έχει υπόψη της τις συγκριτικές πειραματικές αξιολογήσεις και τα αποτελέσματά τους στα οποία αναφέρεται το αξιότιμο μέλος του Κοινοβουλίου. Τα κράτη μέλη δεν είναι υποχρεωμένα να ενημερώνουν την Επιτροπή σχετικά με τις πειραματικές εργασίες με φυτοπροστατευτικά προϊόντα.
2. Τα μέτρα για τη βελτίωση της ποιότητας του ελαιολάδου υποστηρίχθηκαν κατά τη διάρκεια των κύκλων παραγωγής 2000/2001 έως 2005/2006 στο πλαίσιο του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 528/1999 της Επιτροπής(1) για τον καθορισμό μέτρων για τη βελτίωση της ποιότητας της παραγωγής ελαιολάδου και επιτραπέζιων ελιών. Τα κράτη μέλη κατάρτισαν και εκτέλεσαν εθνικά προγράμματα που περιλαμβάνουν μέτρα βελτίωσης της ποιότητας. Το δημοσιονομικό ανώτατο όριο για κάθε κράτος μέλος ορίζεται κάθε χρόνο με κανονισμό της Επιτροπής και αντιστοιχεί σε ποσοστό ύψους 1,4 % που παρακρατείται από την ενίσχυση που χορηγεί η ΕΕ στους ελαιοπαραγωγούς. Ο εν λόγω κανονισμός καταργήθηκε στις 1/1/2006 με την εφαρμογή της εξυγίανσης του ελαιοκομικού τομέα.
Τα μέτρα βελτίωσης της ποιότητας χρηματοδοτήθηκαν επίσης με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1334/2002 της Επιτροπής(2) σχετικά με τις λεπτομέρειες εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1638/98(3) του Συμβουλίου, όσον αφορά τα προγράμματα δραστηριοτήτων των οργανώσεων ελαιουργικών φορέων για τις περιόδους εμπορίας 2002/03, 2003/04 και 2004/05. Εγκεκριμένες οργανώσεις ελαιοπαραγωγικών φορέων υλοποίησαν προγράμματα εργασίας χρηματοδοτούμενα με επιπλέον ποσοστό ύψους έως 0,8 % που παρακρατείται από την ενίσχυση που χορηγείται στους ελαιοπαραγωγούς.
Μετά την προαναφερόμενη μεταρρύθμιση του ελαιοκομικού τομέα, ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1334/2002 της Επιτροπής καταργήθηκε και αντικαταστάθηκε από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 2080/2005 της Επιτροπής(4) για τις λεπτομέρειες εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 865/2004 του Συμβουλίου(5) , όσον αφορά τις οργανώσεις ελαιουργικών φορέων, τα οικεία προγράμματα εργασίας και τη χρηματοδότησή τους. Οι εγκεκριμένες οργανώσεις ελαιοπαραγωγικών φορέων υλοποίησαν προγράμματα εργασίας. Η ετήσια χρηματοδότηση ΕΕ για τα προγράμματα εργασίας εξασφαλίζεται εντός του ορίου του ποσού που έχει παρακρατηθεί από το οικείο κράτος μέλος σύμφωνα με το άρθρο 110i παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1782/2003 του Συμβουλίου(6). Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2080/2005 της Επιτροπής παραμένει σε ισχύ έως την 31η Μαρτίου 2009.
Στο πλαίσιο των προαναφερόμενων κανονισμών η Επιτροπή δεν διαθέτει στοιχεία σχετικά με τη χρηματοδότηση πειραματικών εργασιών που διεξήχθησαν στο Ινστιτούτο Ελιάς και Υποτροπικών Φυτών Χανίων.
3. Το άρθρο 22 της οδηγίας 91/414/ΕΟΚ του Συμβουλίου(7) περιέχει τις διατάξεις για τη χρήση μη εγκεκριμένων φυτοπροστατευτικών προϊόντων για σκοπούς έρευνας ή ανάπτυξης. Τα κράτη μέλη πρέπει να ορίζουν ότι πειράματα μπορούν να εκτελούνται μόνον εφόσον έχει χορηγηθεί έγκριση για τη διενέργεια δοκιμών υπό ελεγχόμενες συνθήκες και για περιορισμένες ποσότητες και περιοχές.
4. Όπως απαντήθηκε ήδη στην ερώτηση E 1768/10(8) του αξιότιμου μέλους του Κοινοβουλίου, η Επιτροπή δεν γνωρίζει αν η Ελλάδα έχει αχρησιμοποίητα αποθέματα Lebaycid και στην περίπτωση που έχει, τι σκοπεύει να κάνει σχετικά με την πιθανή καταστροφή τους. Τα κράτη μέλη δεν υποχρεούνται να πληροφορήσουν την Επιτροπή σχετικά με τα θέματα αυτά.
5. Το άρθρο 8 παράγραφος 4 της οδηγίας 91/414/EEC προβλέπει ότι όταν τα κράτη μέλη εγκρίνουν τη διάθεση στην αγορά ενός φυτοπροστατευτικού προϊόντος που δεν συμφωνεί με τις διατάξεις του άρθρου 4 αυτής της οδηγίας, πρέπει να ενημερώνουν αμέσως την Επιτροπή σχετικά. Δεν προβλέπεται υποχρέωση ενημέρωσης της Επιτροπής πριν από τη χορήγηση αυτής της άδειας.
(1)ΕΕ L 62 της 11.3.1999.
(2)ΕΕ L 195 της 24.7.2002.
(3)ΕΕ L 210 της 28.7.1998.
(4)ΕΕ L 333 της 20.12.2005.
(5)ΕΕ L 161 της 30.4.2004.
(6)ΕΕ L 270 της 21.10.2003.
(7)ΕΕ L 230 της 19.8.1991.
(8)http://www.europarl.europa.eu/QP-WEB
ΕΓΚΛΗΜΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΠΑΤΗ ΚΑΤΑ ΤΗΣ Ε.Ε., Η ΕΓΚΡΙΣΗ ΤΟΥ ΦΥΤΟΦΑΡΜΑΚΟΥ Lebaycid
Απαγορευμένο στην υπόλοιπη Ευρώπη, «νόμιμο» στη χώρα μας
Συμπληρωματικές διευκρινήσεις ζητά ο Μ. Τρεμόπουλος
Αναπάντητη παραμένει η επιστολή των ΟΠ προς την κ. Μπατζελή
Με επιπλέον στοιχεία που δείχνουν ότι η κατ’ εξαίρεση έγκριση του φυτοφαρμάκου Lebaycid ήταν παράνομη, καθώς υπήρχαν εναλλακτικές λύσεις όπως βιολογικά σκευάσματα αλλά και πυρεθρίνες, επανέρχεται με νέα ερώτησή του ο ευρωβουλευτής Μ. Τρεμόπουλος.
Ζητά να πληροφορηθεί τι ποσότητες του συγκεκριμένου φυτοφαρμάκου εξακολουθούν να παραμένουν αποθηκευμένες σε εγκαταστάσεις του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ποια θα είναι η τύχη τους για περαιτέρω χρήση ή καταστροφή τους και ποια εταιρία προβλέπεται να το αναλάβει.
Υπενθυμίζεται ότι το Lebaycid περιέχει τη δραστική ουσία fenthion, η οποία ανακλήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση με την απόφαση 2004/140/ΕΚ και απαγορεύτηκε η διάθεσή της, καθώς δε θεωρείται ασφαλής για την υγεία των ανθρώπων και το περιβάλλον.
Παρόλα αυτά, το επικίνδυνο φυτοφάρμακο συνεχίζει να κυκλοφορεί στη χώρα μας για μια τουλάχιστο μια πενταετία, καθώς το ελληνικό Υπουργείο Αγρ. Ανάπτυξης εκμεταλλεύτηκε πρόβλεψη παράτασης χρήσης «μόνον για εφαρμογή δολώματος σε ελιές» έως το 2007 ενώ χορήγησε και κατ’ εξαίρεση έγκριση διάθεσης 120 ημερών του φυτοφαρμάκου Lebaycid για το 2008 και 2009, με επίκληση του άρθρου 8, παρ. 4 της οδηγίας 91/414/ΕΟΚ συνδυασμένου με τον ισχυρισμό ότι ο κίνδυνος για τις ελιές «δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με άλλα μέσα». Σχετική επιστολή των Οικολόγων Πράσινων πριν ένα μήνα, που ζητούσε από την κ. Μπατζελή περισσότερα στοιχεία, παραμένει αναπάντητη.
Η αποκάλυψη ότι υπήρχαν διαθέσιμες εναλλακτικές λύσεις, τεκμηριώνει ότι οι προηγούμενες κυβερνήσεις έδωσαν ψεύτικα στοιχεία στην Ευρωπαϊκή Ένωση και έθεσαν σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον, προκειμένου να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντα των διακινητών ενός επικίνδυνου φυτοφαρμάκου.
Ο Μ. Τρεμόπουλος δήλωσε σχετικά: «Πρόκειται για πραγματικό έγκλημα κατά του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας. Η προηγούμενη κυβέρνηση είπε ψέματα στην Ε.Ε., προκειμένου να επιβάλει στους αγρότες και τους καταναλωτές ένα απαγορευμένο, εξαιρετικά επικίνδυνο φυτοφάρμακο. Εντυπωσιακό είναι ότι ούτε η νέα ηγεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων φαίνεται διατεθειμένη να παράσχει διευκρινήσεις, παρά το γεγονός ότι ακόμη και βουλευτές και στελέχη του ΠΑΣΟΚ μέχρι πέρυσι εκδήλωναν την έντονη ανησυχία τους. Θέτουμε το θέμα στο ευρωκοινοβούλιο και περιμένουμε εξηγήσεις από την Ε.Ε. Χρειάζονται όμως έρευνες σε βάθος και στην Ελλάδα, ώστε να μάθουμε επιτέλους την αλήθεια και να καταλογιστούν ευθύνες για το σκάνδαλο».
Ακολουθεί η ερώτηση του Μ. Τρεμόπουλου, η προηγούμενη σχετική ερώτηση με την απάντηση του κ. Dalli εκ μέρους της Επιτροπής και η επιστολή των Οικολόγων Πράσινων προς την κ. Μπατζελή.
Θέμα: Συμπληρωματικές διευκρινήσεις για τη χρήση του απαγορευμένου φυτοπροστατευτικού εντομοκτόνου Lebaycid στην Ελλάδα.
Σε συνέχεια της Ε-1768/2010 ερώτησής μου, εκτιμώ ότι ορισμένα ζητήματα παραμένουν αδιευκρίνιστα. Για την καταπολέμηση του δάκου υπάρχουν μέθοδοι βιολογικής γεωργίας που έχουν εγκριθεί στην Ελλάδα από το ΥΑΑΤ(1) και θα έπρεπε να είχαν προτιμηθεί κατά προτεραιότητα. Επιπλέον το Ινστιτούτο Ελιάς και Υποτροπικών Φυτών Χανίων(2) διεξήγαγε πειραματικές εργασίες αποτελεσματικότητας πλήθους «Πυρεθρινών», ως εναλλακτικά υποκατάστατα των μαρτύρων οργανοφωσφορικών Lebaycid και Dimethoate τα έτη 2002, 2005 και 2008. Κατέχω ο ίδιος γραπτά τεκμήρια ότι υπήρξε πορισματική έκθεση από στέλεχος του ΥΑΑΤ από το Φεβρουάριο του 2005, στην οποία εμφανίζονται οι υπαρκτές εναλλακτικές φυτοπροστατευτικές πυρεθρίνες, ως υποκατάστατα του Lebaycid.
Θεωρούμε λοιπόν ότι στοιχειοθετείται μη νόμιμη χρήση του Lebaycid για τα έτη 2004-2009, δεδομένου ότι τόσο η παράταση χρήσης όσο και η κατ’ εξαίρεση χρήση του στηρίχθηκε σε αβάσιμο ισχυρισμό ότι είναι «αναγκαίο λόγω απρόβλεπτου κινδύνου που δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με άλλα μέσα»(3)
Ερωτάται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή:
1. Τέθηκαν υπόψη της από την αρμόδια ελληνική υπηρεσία οι συγκριτικές πειραματικές αξιολογήσεις των υποκατάστατων του Lebaycid; Ποίων ετών;
2. Ποια είναι η συμμετοχή της Ε.Ε. σε οικονομική βοήθεια από το 2000 μέχρι σήμερα στα πλαίσια του προγράμματος «βελτίωση της ποιότητας του ελαιολάδου», πώς διατίθεται η βοήθεια αυτή και ποιο είναι το μερίδιο της στις προαναφερόμενες πειραματικές εργασίες, 2002-2008;
3. Πώς δικαιολογούνται πειραματικές εργασίες του Ινστιτούτου Ελιάς το 2008 με μάρτυρα το Lebaycid, αφού η τελική παράτασης χρήσης του έληγε 31.12.2007;
4. Τι ποσότητες Lebaycid αποθηκεύονται ακόμα σε εγκαταστάσεις του ΥΑΑΤ; Ποια θα είναι η τύχη τους για περαιτέρω χρήση ή καταστροφή τους; Από ποια εταιρία;
5. Είναι αποδεκτή διοικητική πρακτική η κοινοποίηση από την Ελλάδα της έγκρισης του Lebaycid τον Ιούλιο για τα έτη 2008 και 2009, δηλαδή μετά τη χρήση του;
(1) Παγίδες (με φερομόνη ή άνευ) για μαζική παγίδευση του δάκου και σκευάσματα που επιτρέπονται στη βιολογική γεωργία (π.χ. spinosad). ΥΑΑΤ είναι το ελληνικό υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
(2) Υπ’ αριθ. Πρωτ. 386/8-4-2010 απαντητική επιστολή του Ινστιτούτου Ελιάς και Υποτροπικών φυτών Χανίων σε αίτημα που υποβλήθηκε από τον ευρωβουλευτή Μ. Τρεμόπουλο.
(3) άρθρο 8 παρ. 4, οδηγία 91/414/ΕΟΚ.
Θέμα: Χρήση απαγορευμένου φυτοπροστατευτικού Lebaycid στην Ελλάδα
E-1768/10
(υποβλήθηκε στις 10 Μαρτίου 2010)
Το φυτοπροστατευτικό προϊόν Lebaycid περιέχει τη δραστική ουσία fenthion. Η συγκεκριμένη ουσία, με την απόφαση 2004/140/ΕΚ(1), δεν περιέχεται στο παράρτημα Ι της οδηγίας 91/414/ΕΟΚ(2) περί διάθεσης στην αγορά φυτοπροστατευτικών προϊόντων, καθώς δεν θεωρείται ασφαλής για την υγεία των ανθρώπων και το περιβάλλον. Η απόφαση 2004/140/ΕΚ προβλέπει ανάκληση των προϊόντων με fenthion, η οποία για την Ελλάδα, και μόνον για εφαρμογή δολώματος σε ελιές, παρατάθηκε το αργότερο έως 31-12-07(3).
Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων στην Ελλάδα με την υπ’ αριθμ. 128569/11-5-09(4) απόφασή του χορήγησε για το έτος 2009 κατ’ εξαίρεση έγκριση διάθεσης 120 ημερών στην αγορά για το Lebaycid, ενώ παρόμοια απόφαση είχε εκδοθεί από το υπουργείο και κατά το έτος 2008 (αριθ. απόφ. 120035/24-6-08(5)).
Με τον τρόπο αυτό το υπουργείο χορήγησε κατ’ εξαίρεση σειρά εγκρίσεων διάθεσης 120 ημερών του φυτοφαρμάκου Lebaycid για δύο συνεχόμενα έτη, επικαλούμενο το άρθρο 8, παρ. 4 της οδηγίας 91/414/ΕΟΚ.
Ερωτάται η Επιτροπή:
1.
Μπορεί η κατ’ εξαίρεση έγκριση διάθεσης των 120 ημερών να εφαρμόζεται κατ’ εξακολούθηση για πάνω από ένα έτος;
2.
Υπάρχουν αποτελεσματικά εναλλακτικά φυτοπροστατευτικά προϊόντα που θα μπορούσαν να αντικαταστήσουν το Lebaycid;
3.
Επιβεβαίωσε τη λήψη κατάλληλων μέτρων για τη διασφάλιση της προστασίας της υγείας των ανθρώπων (τήρηση ανώτερων ορίων καταλοίπων – ΑΟΚ), των ζώων και του περιβάλλοντος κατά την εφαρμογή του φυτοφαρμάκου το 2008 και 2009;
4.
Είναι ενήμερη η Επιτροπή για το αν η Ελλάδα σκοπεύει και φέτος, για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, να εγκρίνει διάθεση 120 ημερών ή για το αν υπάρχουν ακόμη αδιάθετα αποθέματα και πόσα;
(1) ΕΕ L 46 της 17.2.2004, σ. 32.
(2) ΕΕ L 230 της 19.8.1991, σ. 1.
(3) Σύμφωνα με πληροφορίες, το ελληνικό κράτος προέβη σε προμήθεια 200 000 λίτρων του φυτοφαρμάκου το 2006, λίγους μήνες πριν από την ημερομηνία οριστικής του ανάκλησης.
(4) http://www.minagric.gr/greek/data/LEBAYCIDE FENTHION 2009-YΑ.pdf
(5) http://www.minagric.gr/greek/data/LEBAYCID 50 EC-2008_8 4_ΥΑ_τελικό.pdf
16 Απριλίου 2010
Απάντηση του κ. Dalli εξ ονόματος της Επιτροπής
1. Σύμφωνα με το άρθρο 8 παράγραφος 4 της οδηγίας 91/414/ΕΟΚ του Συμβουλίου σχετικά με τη διάθεση στην αγορά των φυτοπροστατευτικών προϊόντων(1), τα κράτη μέλη μπορούν, σε ειδικές περιπτώσεις, να εγκρίνουν για περίοδο έως 120 ημερών τη διάθεση των εν λόγω προϊόντων στην αγορά και τη χρήση τους σε περίπτωση που αυτά δεν τηρούν τις απαιτήσεις της οδηγίας. Αυτό είναι εφικτό μόνο για περιορισμένη και ελεγχόμενη χρήση και σε περίπτωση που ένα τέτοιο μέτρο είναι αναγκαίο λόγω απρόβλεπτου κινδύνου που δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με άλλα μέσα. Το κράτος μέλος πρέπει να ενημερώσει αμέσως την Επιτροπή και τα άλλα κράτη μέλη.
Σύμφωνα με τις διατάξεις της οδηγίας, στις 12 Ιουλίου 2008 και στις 2 Ιουλίου 2009, η Ελλάδα κοινοποίησε την έγκριση του Lebaycid, για 120 μέρες, στη μόνιμη επιτροπή για την τροφική αλυσίδα και την υγεία των ζώων η οποία θεώρησε ότι η εν λόγω ενέργεια ήταν ενδεικνυόμενη.
2. Η προαναφερθείσα οδηγία προβλέπει ένα «διπλό» σύστημα βάσει του οποίου η απόφαση για τις δραστικές ουσίες λαμβάνεται σε ενωσιακό επίπεδο και τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα που περιέχουν τις ουσίες αυτές εγκρίνονται σε εθνικό επίπεδο. Η αποτελεσματικότητα είναι μια από τις απαιτήσεις που πρέπει να αξιολογηθούν σε εθνικό επίπεδο προτού τα κράτη μέλη εγκρίνουν τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα. Συνεπώς, δεν είναι δυνατό για την Επιτροπή να υποδείξει εναλλακτικές δραστικές ουσίες οι οποίες σε κάθε περίπτωση πρέπει να αξιολογηθούν σε εθνικό επίπεδο.
3. Τα ανώτατα όρια καταλοίπων (ΑΟΚ) για τη δραστική ουσία fenthion καθορίστηκαν στην οδηγία 90/642/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 27ης Νοεμβρίου 1990, που αφορά τον καθορισμό των ανώτατων περιεκτικοτήτων για τα κατάλοιπα φυτοφαρμάκων επάνω ή μέσα σε ορισμένα προϊόντα φυτικής προέλευσης(2) συμπεριλαμβανομένων των οπωροκηπευτικών. Τα κράτη μέλη, όταν εφαρμόζουν την παρέκκλιση του άρθρου 8 παράγραφος 4, πρέπει να βεβαιώνονται ότι η χρήση που εγκρίνεται συμφωνεί με το καθορισμένο ΑΟΚ, ώστε να εξασφαλίζεται η προστασία των καταναλωτών. Επιπλέον, τα κράτη μέλη πρέπει να λαμβάνουν όλα τα απαραίτητα μέτρα για να εξασφαλίζουν ότι η χρήση των προϊόντων είναι ασφαλής για τους ανθρώπους, τα ζώα και το περιβάλλον.
4. Η Επιτροπή δεν γνωρίζει τις προθέσεις της Ελλάδας για το 2010 ή αν η Ελλάδα έχει αχρησιμοποίητα αποθέματα.
(1) ΕΕ L 230 της 1.8.1991.
(2) ΕΕ L 350 της 14.12.1990.
Προς: Υπουργό Α.Α.Τ κ. Αικ. Μπατζελή
Κοιν: 1) Υφυπουργό Α.Α.Τ κ. Μιχάλη Καρχιμάκη
2) Γενικό Γραμματέα κ. Γ. Κανελλόπουλο
Αχαρνών 2 10164 Αθήνα
Τρίτη, 4-5-2010
Θέμα: «Χρήση του εντομοκτόνου Lebaycid»
Σχετ: Α.Π. 386/8-4-10 Ε.Θ.Ι.Α.Γ.Ε
Αξιότιμη κ. Υπουργέ,
Σας διαβιβάζουμε το από 8-4-10 ανωτέρω σχετικό του Ινστιτούτου Ελιάς και Υποτροπικών φυτών Χανίων για την ενημέρωσή σας και με αφορμή τα όσα σε αυτό, σχετικά με τη χρήση τουLebaycid περιγράφονται, σας παρακαλούμε όπως μας χορηγήσετε:
1) το πόρισμα των πειραματικών συγκριτικών αξιολογήσεων αποτελεσματικότητας και επίδρασης στο περιβάλλον, ως δακοκτόνων υλικών, των εντομοκτόνων Lebaycid, Dimethoate και διαφόρων πυρεθρινών, του έτους 2002 και προγενέστερα όλων των επιστημονικών εργαστηρίων της χώρας που χρηματοδοτήθηκαν από το Υπουργείο Γεωργίας.
2) Τις εισηγητικές εκθέσεις της καθ΄ ύλην αρμόδιας υπηρεσίας του Υπουργείου σας, για την πραγματοποίηση των αντίστοιχων πειραματικών εργασιών για τα έτη 2005 και 2008, καθώς και τα αντίστοιχα πορίσματα αποτελεσματικότητας και επίδρασης στο περιβάλλον.
Επίσης παρακαλούμε, όπως μας γνωρίσετε το κόστος σε χρήμα και ανθρωποώρες για τις παραπάνω πειραματικές εργασίες ξεχωριστά για κάθε έτος, όπως αναφέρεται στο σχετικό συνημμένο, για τα έτη 2002, 2005, 2008 καθώς και τυχόν άλλων επιστημονικών εργαστηρίων της χώρας.
Επιπλέον ζητάμε να μας χορηγήσετε τις εισηγητικές εκθέσεις του Υπουργείου στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή:
α) του έτους 2003-2004 για την αιτιολόγηση του αιτήματος παράτασης χρήσης του Lebaycid μέχρι και το 2007 και
β) του έτους 2008 και 2009 (και τυχόν του 2010) για την αξιολόγηση του αιτήματος του Υπουργείου σας για την κατ΄εξαίρεση χρήση του ίδιου εντομοκτόνου.
Εκτελεστική Γραμματεία των Οικολόγων Πράσινων