Κατά την τελευταία 10ετία η έμφυλη ανισότητα μειώθηκε παγκοσμίως μόλις κατά 4% ενώ ειδικά στον τομέα της οικονομίας κατά 3% σύμφωνα με την έκθεση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ.[1] Όπως υπολογίζει η Γενική Γραμματεία Ισότητας αν συνεχιστεί αυτός ο ρυθμός θα έχουμε πλήρη ισότητα σε 118 χρόνια από τώρα! Εντυπωσιακές επιδόσεις στον τομέα των δικαιωμάτων των γυναικών παρουσιάζουν χώρες της υποσαχάριας Αφρικής 6 από τις οποίες κατέχουν στην παγκόσμια κατάταξη θέσεις ανάμεσα στις πρώτες πενήντα[2] με τη Ρουάντα να βρίσκεται στην 6η θέση κάτω από τις σκανδιναβικές χώρες. Αυτό συνέβη διότι στο πλαίσιο της ανακήρυξης πέρσι του 2016 ως “Αφρικανικό Έτος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων με έμφαση στα Δικαιώματα των Γυναικών” οι χώρες αυτές σημείωσαν εντυπωσιακή πρόοδο στον τομέα της έμφυλης ισότητας «βάζοντας τα γυαλιά» σε πολλές δυτικές χώρες και αποδεικνύοντας ότι στα ζητήματα των δικαιωμάτων ακρογωνιαίος λίθος είναι η πολιτική βούληση και απόφαση.
Ωστόσο, και παρά τις παραπάνω ενθαρρυντικές αλλά μεμονωμένες περιπτώσεις, σε παγκόσμιο επίπεδο γυναίκες και κορίτσια εξακολουθούν να στερούνται βασικά ανθρώπινα δικαιώματα και σε πολλές περιπτώσεις η παραβίαση αυτή είναι και θεσμικά κατοχυρωμένη. Ακραίες μορφές σωματικής βίας που δεν τιμωρούνται (γυναικοκτονίες, εγκλήματα τιμής, σεξουαλική βία, ακρωτηριασμός γεννητικών οργάνων), καταστρατήγηση του δικαιώματος στην αυτοδιάθεση, στην υγεία, στην εργασία, στην εκπαίδευση. Γυναίκες και κορίτσια είναι τα πρώτα θύματα στη φτώχεια, στον πόλεμο, στην προσφυγιά, στην παράνομη διακίνηση, στο trafficking, στον υποσιτισμό, στον αναλφαβητισμό.
Mε την 87η θέση (ανάμεσα σε 145 χώρες) στην παγκόσμια κατάταξη θα γιορτάσει φέτος η χώρα μας την ημέρα της γυναίκας στις 8 Μαρτίου, 20 θέσεις χαμηλότερα από αυτήν που κατείχε 10 χρόνια πριν (69η σε 115 χώρες). Με τις καλύτερες επιδόσεις της στην υγεία και στην εκπαίδευση (56η θέση) και τη χειρότερη ασφαλώς στον τομέα της πολιτικής εκπροσώπησης των γυναικών (91η θέση). Σε ό,τι αφορά τη διαφορά των μισθών ανάμεσα στα δύο φύλα για την ίδια εργασία η χώρα μας κατέχει την 86η θέση.[3] Ταυτόχρονα πρόσφατη έκθεση του ΟΑΕΔ ορίζει το ποσοστό ανεργίας των γυναικών στη χώρα μας πάνω από το 60% ενώ οι γυναίκες εξακολουθούν να «κρατούν τα σκήπτρα» σε μερική και ανασφάλιστη εργασία.
Σε κοινωνικό επίπεδο, τους τελευταίους μήνες γίναμε μάρτυρες δολοφονιών γυναικών –οι οποίες προστέθηκαν στον ήδη μακρύ, εγχώριο κατάλογο των θυμάτων γυναικοκτονιών- και οι οποίες φυσικά παρουσιάστηκαν ως μεμονωμένες οικογενειακές τραγωδίες. Η κοινωνική και πολιτική διάσταση της πιο ακραίας έμφυλης βίας εξακολουθεί να αποσιωπάται παρότι τα στοιχεία που κάθε τόσο βγαίνουν στη δημοσιότητα μιλούν για έντονη κλιμάκωση της κατά τα τελευταία χρόνια.[4] Ταυτόχρονα -και μέσα στην τραγωδία της προσφυγικής κρίσης- οι γυναίκες πρόσφυγες κατά το ταξίδι της σωτηρίας τους, πέρα από τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν από κοινού με τους άνδρες συνοδοιπόρους τους, πρέπει να προστατευτούν και από τη βία, την εκμετάλλευση, τη σεξουαλική παρενόχληση και τον κίνδυνο της διακίνησης (trafficking) σε καθημερινή βάση[5]. Δυστυχώς αυτή η πολύ σοβαρή διάσταση της προσφυγικής κρίσης υποτιμάται στις –έτσι κι αλλιώς προβληματικές και ανεπαρκείς- πολιτικές που εφαρμόζονται για την αντιμετώπιση της.
Όλα αυτά τα στοιχεία δίνουν μία αποστομωτική απάντηση σε όσους/ες θεωρούν ότι ο αγώνας για τα δικαιώματα των γυναικών είναι παρωχημένος, άσκοπος και περιττός. Και αυτό γιατί αποδεικνύουν ότι, παρά τις νίκες και κατακτήσεις αγώνων ενός και πλέον αιώνα, η ουσιαστική ισότητα των φύλων παραμένει στόχος προς επίτευξη. Η ισοτιμία ανάμεσα στα δύο φύλα είναι κεντρικός πυλώνας για μια δημοκρατία και όσο αυτή δεν επιτυγχάνεται τόσο το δημοκρατικό έλλειμμα στην κοινωνία θα βαθαίνει.
[1] http://www3.weforum.org/docs/GGGR2015/cover.pdf
[2] http://www.isotita.gr/index.php/news/2483
[3] http://www3.weforum.org/docs/GGGR2015/cover.pdf
[4] http://www.iefimerida.gr/news/237383/ayxanetai-i-endooikogeneiaki-stin-ellada#ixzz421S2saDZ
[5] https://www.amnesty.gr/news/press/article/20177/gynaikes-prosfyges-antimetopes-me-ekmetalleysi-kai-sexoyaliki-parenohlisi