Η βία κατά των γυναικών συνιστά την πιο ακραία μορφή έμφυλης διάκρισης και κατάφορη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Είναι ταυτόχρονα αιτία και αποτέλεσμα της διαχρονική ανισότητας ανάμεσα στα δύο φύλα και βρίσκεται παντού, στο σπίτι, στο δημόσιο χώρο, στην εργασία, στο σχολείο, στο διαδίκτυο. Αιτία θανάτου εκατομμυρίων γυναικών σε όλο τον κόσμο εξακολουθεί να «ευδοκιμεί» ανεξάρτητα από εθνικότητα, εκπαίδευση, θρησκεία, ιδεολογία, κοινωνική και οικονομική κατάσταση. Τα στατιστικά στοιχεία που δημοσιοποιούνται κάθε χρόνο με αφορμή την 25η Νοεμβρίου μας αφυπνίζουν για λίγο μέχρι η επικαιρότητα να μας ξαναρίξει ως κοινωνία στη γνωστή «βολική» αφασία και ανοχή με τους δράστες ατιμώρητους και τα θύματα απροστάτευτα.
Κάθε χρόνο 3.500 γυναίκες πεθαίνουν λόγω ενδοοικογενειακής βίας στα 27 κράτη-μέλη της ΕΕ.
62 εκατομμύρια γυναίκες στην ΕΕ, δηλαδή 1 στις 3 γυναίκες ηλικίας 15 και άνω, έχει υπάρξει θύμα σωματικής ή και σεξουαλικής βίας.
Πάνω από το 50% των Ευρωπαίων γυναικών έχει πέσει θύμα σεξουαλικής παρενόχλησης, κυρίως στο χώρο εργασίας.
Αυτά τα στοιχεία από την ΕΕ σε συνδυασμό με τα σοκαριστικά ποσοστά για τα θύματα trafficking (το 98% των 4,5 εκατομμυρίων θυμάτων είναι γυναίκες και κορίτσια) και την ειδεχθή και εγκληματική πρακτική του ακρωτηριασμού των γεννητικών οργάνων (πάνω από 140 εκατομμύρια κορίτσια από 4 έως 14 ετών) συνθέτουν την εικόνα μιας παγκόσμιας κοινότητας που για το μισό του πληθυσμού της ο χρόνος είναι σαν να σταμάτησε στη γέννηση της πατριαρχικής κυριαρχίας.
Φέτος στη χώρα μας οφείλουμε επιπλέον να μιλήσουμε για τις γυναίκες και τα κορίτσια πρόσφυγες. Να επισημάνουμε τα κρούσματα βίας, να τα καταγγείλουμε και να μεριμνήσουμε για τις γυναίκες αυτές-ειδικά για όσες διαβιούν στους χώρους φιλοξενίας- προλαμβάνοντας και προστατεύοντας τες από τη βία που ήδη γνωρίζουμε ότι υφίστανται. Τα ιδιαίτερα προβλήματα που έχουν οι γυναίκες και τα κορίτσια ειδικά στα καμπς και αφορούν τη σωματική ή τη σεξουαλική βία συνιστούν ένα πολύ σημαντικό ζήτημα το οποίο είναι δυστυχώς χαμηλά στις προτεραιότητες των φορέων και των υπηρεσιών που ασχολούνται με το προσφυγικό καθώς αυτό είτε επισκιάζεται από τις επείγουσες ανάγκες της σίτισης και της στέγασης είτε δε βολεύει πολιτικά η ανάδειξή του ή απλώς δεν αξιολογείται ως πρόβλημα. Έχουν ήδη καταγγελθεί κάποια δεκάδες περιστατικά επίσημα αλλά γνωρίζουμε (από οργανώσεις που έχουν ασχοληθεί με το θέμα) ότι αυτά είναι πολλαπλάσια κάνοντας έτσι τη διαβίωση των γυναικών στους χώρους φιλοξενίας αν όχι πιο επικίνδυνη αλλά σίγουρα το ίδιο επισφαλή με το ταξίδι τους προς την Ευρώπη.
Γι’ αυτούς τους λόγους ζητάμε:
- τη δημιουργία δομών/γραφείων μέσα στους χώρους φιλοξενίας με ανάλογο στελεχιακό προσωπικό το οποίο θα ασχολείται αποκλειστικά με τις ανάγκες των γυναικών και το πρόβλημα της ενδοοικογενειακής βίας. Γνωρίζουμε ότι έχουν προσληφθεί μέσω των δήμων δεκάδες κοινωνικοί λειτουργοί οι οποίοι/ες σε πολλές περιπτώσεις λόγω της έλλειψης προγραμματισμού και συγκεκριμένου σχεδίου μένουν αναξιοποίητοι/ες. Θεωρούμε επιτακτική την ανάγκη για άμεση εκπαίδευση μέρους αυτών (σίγουρα κάποιοι/ες έχουν ήδη) και κατάρτιση στα ζητήματα της βίας κατά των γυναικών ώστε να μπορέσει να λειτουργήσει μία υπηρεσία αποκλειστικά για την υποδοχή, ενημέρωση, φροντίδα και στήριξη των γυναικών που υφίστανται βία (σωματική, σεξουαλική) μέσα στους χώρους υποδοχής. Η πάταξη της βίας κατά των γυναικών που μαστίζει την κοινωνία (μέσα και έξω από τα καμπς) πρέπει να γίνει κεντρικός στόχος της προσφυγικής και της κοινωνικής εν γένει πολιτικής στη χώρα μας.
- την κύρωση από την ελληνική πολιτεία της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των Γυναικών και της Ενδοοικογενειακής βίας, γνωστή ως Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, η οποία στη χώρα μας μένει σε εκκρεμότητα από το Μάιο του 2011. Παρά το ότι η Ελλάδα ήταν μία από τις πρώτες 13 χώρες που την υπέγραψαν δεν έχει προχωρήσει ως τώρα στην κύρωση της με την οποία θα ενσωματωθούν όσα προβλέπει η Σύμβαση στο εθνικό δίκαιο. Η κύρωση από μόνη της, όπως δυστυχώς αποδείχθηκε στην Τουρκία, δε διασφαλίζει
την εφαρμογή όσων προβλέπονται αν ταυτόχρονα δεν υπάρχει και ισχυρή πολιτική βούληση. Η Τουρκία είναι μια από τις 22 χώρες του Συμβουλίου της Ευρώπης που έχουν κυρώσει τη Σύμβαση αλλά παρόλα αυτά πλησίασε στο να νομιμοποιήσει το βιασμό ανηλίκων, όπως αναλόγως ρυθμίζει το ζήτημα της ασέλγειας ανηλίκων κάτω των 15 ετών και η ελληνική νομοθεσία[1]. Παρόλα αυτά όμως η κύρωση της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης συνιστά ένα πολύ σημαντικό θεσμικό βήμα σε ουσιαστικό αλλά και συμβολικό επίπεδο. Μεταξύ πολλών άλλων σημαντικών που ρυθμίζει, με τα άρθρα 60 και 61 προβλέπει την αναγνώριση αιτημάτων ασύλου με βάση το φύλο και τη μη επαναπροώθηση θυμάτων έμφυλης βίας.
Θεματική Ομάδα για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα
[1] http://www.kar.org.gr/2016/11/22/an-pantreftis-tin-aniliki-den-diokete-i-aselgis-praxi-sou/