Μετά την Έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας[1] για την έξαρση της αστυνομικής βίας στην Ελλάδα κατά το χρονικό διάστημα 2008 έως 2012, αλλά και τη γενικότερη απάθεια (ξεκινά από την παράλειψη πραγματοποίησης αμερόληπτων, έγκαιρων και διεξοδικών ερευνών και καταλήγει σε γενικευμένη ατιμωρησία), η υπόθεση του Νίκου Σακελλίων, ήρθε για να μας θυμίσει με κατηγορηματικό τρόπο ότι τίποτα δεν έχει αλλάξει.

Τη Δευτέρα, το τριμελές πλημμελειοδικείο της Αθήνας απάλλαξε από την κατηγορία της ανθρωποκτονίας από αμέλεια τέσσερις αστυνομικούς, οι οποίοι κατηγορούνταν ότι τον Μάιο του 2008 ξυλοκόπησαν μέχρι θανάτου τον 24χρονο φοιτητή της Αρχιτεκτονικής, αγνοώντας μάλιστα κατάθεση αυτόπτη μάρτυρα, που διαβεβαίωσε ότι είδε τους αστυνομικούς να χτυπούν με γροθιές στο κεφάλι τον άτυχο νέο μέχρι να καταρρεύσει, όσο και το σχετικό βίντεο που είχε τραβήξει περίοικος. Εντυπωσιάζει ιδιαίτερα το γεγονός ότι το δικαστήριο κατέληξε σ’ αυτή την απόφαση χωρίς να προβάλει αιτιολόγηση στο ακροατήριο. Είχε προηγηθεί η αθωωτική εισήγηση του εισαγγελέα, που όμως αναγκάστηκε να παραδεχθεί ότι οι απολογίες των κατηγορουμένων «δεν πείθουν ούτε ένα μικρό παιδί».

Οι Οικολόγοι Πράσινοι απαιτούμε να δοθεί οριστικό τέλος στη βάναυση καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που προέρχεται από την αστυνομική βία. Για να επιτευχθεί όμως αυτό, η εκτελεστική εξουσία οφείλει να λάβει τα απαραίτητα μέτρα που ξεκινούν από τον αυτονόητο εκδημοκρατισμό της αστυνομίας και τη διεξαγωγή άμεσων και αμερόληπτων ερευνών και καταλήγει στη δικαστική εξουσία, η οποία οφείλει να απονέμει δικαιοσύνη σε εύλογο χρονικό διάστημα, να μην εξαντλεί, όλως τυχαίως, την επιείκεια της σε υποθέσεις που εμπλέκονται αστυνομικά όργανα και κυρίως να λειτουργεί ανεξάρτητα, αμερόληπτα και αντικειμενικά.

Διότι απαραίτητη προϋπόθεση προκειμένου να τηρούνται οι στοιχειώδεις κανόνες της δίκαιης δίκης είναι να μην υπάρχει καταπάτηση της θεμελιώδους «αρχής της αμεροληψίας του δικαστή». Σε κάθε άλλη περίπτωση, η συνεχιζόμενη ατιμωρησία οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια  στην επανάληψη του εγκλήματος.

Η Θεματική Ομάδα των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων                 

Η απόφαση που προέκυψε σε πρώτο βαθμό από την εκδίκαση της υπόθεσης της Κ. Κούνεβα, γραμματέως της Παναττικής Ενωσης Καθαριστριών με σοβαρή συνδικαλιστική δράση, για τη γνωστή σε όλους μας δολοφονική επίθεση με βιτριόλι που συνέβη στις 22 Δεκεμβρίου του 2008, αποτελεί μία πρώτη αλλά σημαντική νίκη. Το δικαστήριο επιδίκασε αποζημίωση 250.000 ευρώ στην παθούσα από την εταιρεία «Οικομέτ», ποσό από το οποίο μπορεί να εισπράξει μόνο ένα μέρος μέχρι να τελεσιδικήσει η υπόθεση. Το πιο σημαντικό στοιχείο της απόφασης είναι ότι το Δικαστήριο δέχτηκε ότι η εργολάβος εταιρεία καθαρισμού των σταθμών του ΗΣΑΠ «Οικομέτ» φέρει ευθύνη για τη δολοφονική επίθεση και ότι το συγκεκριμένο περιστατικό εμπίπτει στην κατηγορία του «εργατικού ατυχήματος». Το Δικαστήριο στην απόφαση του υιοθέτησε το σκεπτικό ότι η επίθεση εναντίον της παθούσας πραγματοποιήθηκε αμέσως μετά την αποχώρησή της από την εργασία της και ενώ η ίδια είχε ζητήσει επίμονα από τους εργοδότες της, την εταιρεία καθαρισμού «Οικομέτ», αλλαγή βάρδιας από νύχτα σε πρωί και την τοποθέτηση της σε σταθμό πιο κοντά στην κατοικία της, έχοντας επισημάνει τις διαδοχικές απειλές που δεχόταν για τη ζωή της λόγω της συνδικαλιστικής της δράσης. Τα αιτήματα δεν ικανοποιήθηκαν ποτέ και η αδιαφορία που επέδειξε η εταιρεία ήταν πλήρης.

Η δολοφονική επίθεση της οποίας η αγριότητα ήταν παροιμιώδης, θυμίζουμε ότι όχι μόνο περιέλουσαν την Κ. Κουνεβα με βιτριόλι, αλλά της άνοιξαν το στόμα και την πότισαν με το ίδιο καυστικό υγρό προκαλώντας σοβαρότατες βλάβες στα ζωτικά της όργανα που έως σήμερα δεν έχουν ιαθεί, έκανε γνωστό σε όλους μας με τον πλέον αποτρόπαιο τρόπο «παρακράτος» που είχαν στήσει πολλές εταιρείες καθαρισμού. Εταιρείες που καταπατούν συστηματικά τα εργασιακά δικαιώματα, που συνάπτουν εικονικές συμβάσεις με τους εργαζόμενους και καταβάλλουν μικρότερες ή καθόλου ασφαλιστικές εισφορές και χαμηλότερες αμοιβές από αυτές που καθορίζει ο νόμος. Εταιρείες που έχουν ως κύριο πελάτη το Δημόσιο, το οποίο όμως δεν τις ελέγχει.  Εταιρείες που λειτουργούν ως «νταβατζήδες» μπαίνοντας ανάμεσα στον εργοδότη «Δημόσιο» και στον εργαζόμενο, χωρίς να παρέχουν κανένα ουσιαστικό έργο.

 Αυτή είναι η πραγματικότητα για πολλές εταιρείες καθαρισμού. Αυτήν την πραγματικότητα το κράτος πρέπει να την αλλάξει, διεξάγοντας ελέγχους και συνάπτοντας συμβάσεις απευθείας με τους εργαζόμενους και όχι με τις εταιρείες καθαρισμού. Δυστυχώς είμαστε ακόμα μακρυά από μία τέτοια εξέλιξη. Μην ξεχνάμε ότι ακόμα και οι δηλώσεις του τότε υπουργού Δημόσιας Τάξεως κου Μ. Χρυσοχοϊδη ότι «είναι ένα στοίχημα να πιάσουμε αυτόν που πέταξε το υγρό αλλά και αυτούς που έδωσαν την εντολή», ουδέποτε μετουσιώθηκαν σε πράξη, ενώ το Δημόσιο συνεχίζει να συνάπτει συμβάσεις με εταιρείες καθαρισμού, σαν να μην έχει συμβεί τίποτα…

 Η Θεματική Ομάδα των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων

Όταν το 1998 τα Ηνωμένα Έθνη καθιέρωσαν την 26 Ιουνίου ως Διεθνή Ημέρα κατά των Βασανιστηρίων, έχοντας ως δεδομένο ότι κατά την ίδια ημερομηνία το 1987 υπεγράφη η Διεθνής Σύμβαση κατά των Βασανιστηρίων και το 1948 ο Καταστατικός Χάρτης του ΟΗΕ, σκόπευαν να καταστήσουν σαφές ότι τα βασανιστήρια δεν είναι σε καμία περίπτωση ανεκτά στο πλαίσιο μίας σύγχρονης δημοκρατικής κοινωνίας.

Εντούτοις η Ελλάδα, η οποία μάλιστα έχει κυρώσει την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, έχει καταδικαστεί πολλάκις  για παραβίαση του Άρθρου 3 της ΕΣΔΑ, που αφορά στην απαγόρευση βασανιστηρίων και απάνθρωπης και εξευτελιστικής μεταχείρισης. Τα κέντρα κράτησης μεταναστών, οι φυλακές αλλά και τα κρατητήρια των Αστυνομικών Τμημάτων είναι οι κυριότεροι χώροι όπου τα βασανιστήρια λαμβάνουν χώρα. Σύμφωνα μάλιστα με την Ετήσια Έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας[1] το έτος 2012 συνεχίστηκαν οι ισχυρισμοί για βασανιστήρια και άλλες μορφές κακομεταχείρισης εναντίον, μεταξύ άλλων, μελών ευπαθών ομάδων, όπως μετανάστες και αιτούντες άσυλο που κρατούνται σε κέντρα κράτησης. Για το συγκεκριμένο ζήτημα ο Ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων, Νίκος Χρυσόγελος υπέβαλε σχετικό ερώτημα[2] προς τον Υπουργό Προστασίας του Πολίτη κο Ν. Δένδια και την Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων με βάση στοιχεία που προέκυψαν από την πρόσφατη επίσκεψή του μαζί με τη συμπρόεδρο της Ομάδας των Πράσινων στο Ευρωκοινοβούλιο Rebecca Harms στην Αμυγδαλέζα[3]. Οι καταγγελίες που αναφέρονται στην επιστολή είναι συγκεκριμένες και η Ελληνική Πολιτεία οφείλει να δώσει άμεσες απαντήσεις.

Παράλληλα, οι πλημμελείς και μεροληπτικές έρευνες που διεξάγονται, οι οποίες καταλήγουν στις περισσότερες περιπτώσεις σε πλήρη ατιμωρησία των δραστών, κυρίως όταν οι τελευταίοι ανήκουν στις Αστυνομικές Αρχές, δεν ικανοποιούν ούτε το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη, ούτε προστατεύουν ουσιαστικά τα θύματα των βασανιστηρίων. Εδώ αξίζει να σημειωθεί ότι εφόσον τα θύματα έχουν εισέλθει παράνομα στη χώρα, κινδυνεύουν ταυτόχρονα και με απέλαση.

Στο ζοφερό αυτό περιβάλλον προστίθεται η επ΄ αόριστον αναστολή λειτουργίας του προγράμματος ταυτοποίησης και θεραπευτικής προσέγγισης των θυμάτων βασανιστηρίων και άλλων μορφών απάνθρωπης και εξευτελιστικής μεταχείρισης του Ιατρικού Κέντρου Αποκατάστασης Θυμάτων Βασανιστηρίων, λόγω έλλειψης χρηματοδότησης. Οι ευθύνες που βαραίνουν την Πολιτεία είναι και εδώ τεράστιες.

Οι Οικολόγοι Πράσινοι ζητούμε το αυτονόητο. Να γίνει σεβαστή η θεμελιώδης συνταγματική επιταγή του άρθρου 2 παρ.1 που αναφέρει ότι ο σεβασμός στην αξία του ανθρώπου αποτελεί πρωταρχική υποχρέωση της Πολιτείας, καθώς και του 5 παρ. 2 όπου ορίζει ότι όλοι όσοι βρίσκονται στην Ελληνική Επικράτεια απολαμβάνουν την απόλυτη προστασία της ζωής της τιμής και της ελευθερίας τους. Για να γίνουν σεβαστές αυτές οι καθόλα αυτονόητες αρχές, η Πολιτεία πρέπει να προχωρήσει σε γενναία βήματα, κάτι που δεν είναι καθόλου ορατό στις παρούσες συνθήκες.

Η βίαιη απαγωγή του Τούρκου Αγωνιστή Bulut Yayla στο κέντρο της Αθήνας, από αυτοκίνητο που έφερε πινακίδες της Ελληνικής Αστυνομίας, ο βασανισμός και η μυστική παράδοσή του στην Τουρκία, θα μπορούσε να αποτελεί κάλλιστα σενάριο ταινίας κατασκοπείας της ψυχροπολεμικής περιόδου. Δυστυχώς όμως αποτελεί την ωμή πραγματικότητα και, πιθανότατα, απόρροια των συμφωνιών «κάτω από το τραπέζι» μεταξύ του Έλληνα Πρωθυπουργού και του Τούρκου ομόλογού του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Σε αυτή την απίστευτη υπόθεση καταπάτησης κάθε έννοιας εθνικού και διεθνούς δικαίου, η Κυβέρνηση αλλά και τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων, σιωπούν εκκωφαντικά. Ο αρχηγός της Αντιτρομοκρατικής Υπηρεσίας δηλώνει ότι δεν γνωρίζει τίποτα. Όπως τίποτα δεν γνωρίζει και ο Γενικός Αστυνομικός Διευθυντής Αττικής. Μέσα σε όλη αυτή τη γενικευμένη «άγνοια», η υποδιεύθυνση Ασφαλείας Αθηνών  διεξάγει μία προκαταρτική εξέταση «για τα μάτια του κόσμου» παίρνοντας μία-δύο καταθέσεις και στέλνει την υπόθεση στη Δικαιοσύνη.

Για κακή τύχη όλων όσων επιθυμούν τη συγκάλυψη, στην υπόθεση αυτή υπάρχουν αυτόπτες μάρτυρες. Και κυρίως υπάρχουν πολίτες που απαιτούν σεβασμό στη νομιμότητα, στα ατομικά δικαιώματα και στην αρχή του κράτους Δικαίου.

Για τους παραπάνω λόγους οι Οικολόγοι Πράσινοι συμμετέχουμε δυναμικά στην πορεία διαμαρτυρίας που διοργανώνεται Τρίτη 11 Ιουνίου στις 18.30 στα Προπύλαια και απαιτούμε να χυθεί άπλετο φως σε μια υπόθεση απαγωγής και κατασκοπείας- σε μία υπόθεση ντροπής-  που φέρει καίριο πλήγμα στην ποιότητα της Δημοκρατίας στη χώρα μας και στο κύρος των θεσμών που την υπηρετούν.

Η Τουρκία και μαζί της όλος ο κόσμος, βιώνει ένα παλλαϊκό ξεσηκωμό για ελευθερία και δικαιοσύνη, που ξεκίνησε από την υπεράσπιση του πάρκου Γκεζί ως ελεύθερου χώρου πρασίνου απέναντι στα αδηφάγα κυβερνητικά σχέδια για τη λεγόμενη «ανάπλασή» του. Ανάπλαση που αφορά στη δημιουργία ενός ακόμη εμπορικού κέντρου. Η οικολογική συνείδηση ως πρόταγμα οδήγησε στην κοινωνική εξέγερση ενάντια στον κρατικό αυταρχισμό, στη φτώχεια και την κοινωνική ανισότητα. Στον ξεσηκωμό αυτό, του οποίου η ένταση και η μαζικότητα είναι ανέλπιστες, η Τουρκική αστυνομία απαντά με απίστευτη βαρβαρότητα, δείχνοντας ότι σε αυτή τη χώρα, δυστυχώς, τίποτα δεν έχει αλλάξει.

Ταυτόχρονα σχεδόν, στην Ελλάδα «απαγάγεται» από τις Ελληνικές Μυστικές Υπηρεσίες ο πολιτικός αγωνιστής Γιαϊλά Μπολούτ και παραδίδεται στην Τουρκία. Η διαφαινόμενη στοχοποίηση των Τούρκων πολιτικών προσφύγων και αιτούντων άσυλο, οι οποίοι συλλαμβάνονται με εντάλματα της Ιντερπόλ μετά από αίτημα των τουρκικών αρχών για αδικήματα που αφορούν στη συνδικαλιστική και κινηματική τους δράση, υποδηλώνει την αγαστή συνεργασία των δυο χωρών στον τομέα της καταστολής και της καταπάτησης των ατομικών ελευθεριών.

Απέναντι σε αυτή τη ζοφερή πραγματικότητα, απέναντι όμως και στην ελπίδα που δίνει ο αγώνας στην Τουρκία, οι Οικολόγοι Πράσινοι απαντούμε δείχνοντας εμπράκτως τη διεθνιστική αλληλεγγύη μας. Συμμετέχουμε όλοι και όλες στην συγκέντρωση που πραγματοποιείται σήμερα στις 17:30, στην πρεσβεία της Τουρκίας, ως ένα πρώτο ξεκίνημα για τον αγώνα που θα ακολουθήσει.

Η Θεματική Ομάδα των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων

Με αίτημα τη διεξαγωγή δίκης σε εύλογο χρονικό διάστημα, πολλώ δε μάλλον όταν η τελευταία αφορά σε ιδιαιτέρως ειδεχθή εγκλήματα, όπως αυτό του βιασμού, πραγματοποιήθηκε σήμερα συγκέντρωση διαμαρτυρίας στην Αλεξάνδρας, έξω από το Μικτό Ορκωτό Δικαστήριο, από τη Φεμινιστική Πρωτοβουλία, με τη συμμετοχή μελών των Οικολόγων Πράσινων.

Η δίκη  είχε τραβήξει τα φώτα της δημοσιότητας, λόγω της πρωτοφανούς καθυστέρησής της, με ευθύνη τόσο της Δικαιοσύνης, όσο και των λειτουργών της, ορισμένοι εκ των οποίων υπερέβαλαν εαυτόν στην υπεράσπιση του πελάτη τους. Η πρωτοφανής καθυστέρηση και η ταλαιπωρία των θυμάτων που αναγκάζονταν να έρθουν από το εξωτερικό (Καναδά και Αυστραλία) για να παραστούν στη δίκη, οδήγησε, δικαίως, σε διεθνή κατακραυγή εις βάρος της χώρας μας.

 Ο φερόμενος «βιαστής με την τυρόπιτα» κατηγορείται ότι την περίοδο 2004-2005 παγίδευε τουρίστριες στην περιοχή της Πλάκας, δίνοντας τους τυρόπιτες  στις οποίες είχε ρίξει υπνωτικό και μετά τις βίαζε σε γειτονικά ξενοδοχεία. Για τα περισσότερα από τα θύματά του, τόσα χρόνια μετά η υπόθεση δεν έχει φτάσει παρά μόνο στον πρώτο βαθμό και δεν έχει ακόμα εκδικαστεί. Τα συμπεράσματα ας προβληματίσουν όλους και όλες μας.

Η Θεματική Ομάδα των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων

Σχετικά με τις διαβουλεύσεις και εξελίξεις στην πορεία κατάθεσης του αντιρατσιστικού νομοσχεδίου στη Βουλή, ο εκπρόσωπος τύπου των Οικολόγων Πράσινων, Θανάσης Παπακωνσταντίνου, τόνισε:

«Ποιος παίζει πολιτικά παιχνίδια εις βάρος των ατομικών ελευθεριών και της ίδιας της δημοκρατίας; Η ΝΔ αλληθωρίζει χρόνια προς το ακροδεξιό ακροατήριο, φοβούμενη μήπως το απολέσει. Η συσπείρωση της δεξιάς προβάλει ως απώτερος στόχος στο βωμό του οποίου θυσιάζονται οι δημοκρατικές ιδέες, ο σεβασμός της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και ο σεβασμός του “άλλου”. Η “ελεύθερη διακίνηση των ιδεών” που επικαλούνται, κινδυνεύει άμεσα από τη φασιστική απειλή!»

Το τελευταίο διάστημα η ΝΔ, ο ένας εκ των τριών κυβερνητικών εταίρων, έχει επιδοθεί σε επικοινωνιακή εκστρατεία δημιουργίας εντυπώσεων, ως προς τη μη αναγκαιότητα θέσπισης νέου αντιρατσιστικού νόμου. Αναμενόμενη έτσι ήταν η απόσυρση του νομοσχεδίου, παρά τις έντονες  αντιδράσεις των άλλων κυβερνητικών εταίρων και παρά το γεγονός ότι η θέσπιση του εν λόγω νομοσχεδίου δεν συνδέεται με μνημονιακές υποχρεώσεις της χώρας.

Πού οφείλεται όμως αυτή η επιμονή από την συντηρητική παράταξη; Και πώς εξηγείται το γεγονός ότι η ίδια κυβέρνηση που παρείχε διαβεβαιώσεις στην Επίτροπο Εσωτερικών Υποθέσεων Σεσίλια Μάλστρομ, για την έγκαιρη ενσωμάτωση της απόφασης-πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και το σεβασμό της χώρας στο ευρωπαϊκό δίκαιο, τώρα κάνει πίσω;

Η ανάσυρση του ν.927/1979 που έχει μείνει ουσιαστικά ανενεργός για περισσότερα από τριάντα χρόνια –θυμίζουμε ότι σε τρεις μόνο περιπτώσεις βρήκαν εφαρμογή διατάξεις του- είναι προσχηματική. Προσχηματικό είναι και το επιχείρημα ότι επιχειρείται περιορισμός της ελευθερίας της έκφρασης, αφού το σχετικό άρθρο του αντιρατσιστικού νομοσχεδίου προσδιορίζει με σαφήνεια πως το ζητούμενο είναι η δημόσια υποκίνηση στη ρατσιστική βία και όχι η εκφορά ρατσιστικών απόψεων.

Όπως επανειλημμένα έχουμε θίξει, η δίωξη και τιμωρία των ρατσιστικών εγκλημάτων είναι αδύνατη αν δεν εξασφαλίζεται η ταυτόχρονη προστασία θυμάτων από αντίστοιχες πράξεις. Το παρόν νομοσχέδιο περιλαμβάνει σχετικές διατάξεις, γεγονός που είναι ιδιαίτερα σημαντικό. Άλλωστε, σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ.2 του Συντάγματος, όλοι όσοι βρίσκονται στην Ελληνική Επικράτεια απολαμβάνουν την “απόλυτη προστασία της ζωής, της τιμής και της ελευθερίας, χωρίς διάκριση εθνικότητας, φυλής γλώσσας και θρησκευτικών ή πολιτικών πεποιθήσεων“. Τα έννομα αυτά αγαθά βρίσκονται υπό απόλυτη συνταγματική προστασία του Συντάγματος. Επομένως το αντιρατσιστικό νομοσχέδιο, ευθυγραμμίζεται με το Σύνταγμα και με τη σειρά του επιχειρεί την προστασία των ανωτέρω αγαθών με σαφή τρόπο.

Όταν την επόμενη φορά ο Πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς, αναφερθεί στην ανάγκη θέσπισης κανόνων που να περιθωριοποιούν το φασιστικό φαινόμενο, φοβούμαστε ότι η απάντηση είναι: Όσο ο φασισμός εξαπλωνόταν, η ΝΔ «αγρόν ηγόραζε».

Γραφείο Τύπου ΟΠ – Θ.Ο Δικαιωμάτων