Οι Οικολόγοι Πράσινοι για την Παγκόσμια Ημέρα Δράσης κατά των στρατιωτικών δαπανών -14 Απριλίου
Τα λόγια του Αμερικάνου ιστορικού Howard Zinn ταιριάζουν «γάντι» στη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Δράσης κατά των στρατιωτικών δαπανών. Δυστυχώς, οι παγκόσμιες στρατιωτικές δαπάνες τα έτη 2013-2014 εκτοξεύθηκαν σε δυσθεώρητα ύψη, με τις ΗΠΑ και την Κίνα να κατέχουν την πρώτη θέση και τη δεύτερη θέση αντίστοιχα, ενώ ο προϋπολογισμός των ΗΠΑ φθάνει τα 583 δις δολάρια το 2014, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του περιοδικού Jane’s. Στη «μικρή» Ελλάδα, οι δαπάνες για την άμυνα βαίνουν σταθερά μειούμενες, εντούτοις παραμένουν ιδιαιτέρως υψηλές ως ποσοστό του ΑΕΠ1, ενώ η οικονομική κρίση δεν έχει παίξει τον αναμενόμενο ρόλο στην προσπάθεια για την αναμόρφωση των ενόπλων δυνάμεών της χώρας.
Το σύνηθες επιχείρημα της γειτνίασης με την Τουρκία και η επικοινωνιακή «διόγκωση» των απειλών, παρά τη βελτίωση των σχέσεων των δύο χωρών την τελευταία δεκαετία, συνεισφέρουν τα μέγιστα στη διατήρηση των στρατιωτικών προϋπολογισμών σε υψηλά επίπεδα. Κατά την περίοδο 2001-2011 και παρά τη μείωση των αμυντικών εξοπλιστικών δαπανών λόγω της κρίσης, η Ελλάδα αποτέλεσε τον πέμπτο μεγαλύτερο εισαγωγέα όπλων, ενώ ήταν ο μεγαλύτερος πελάτης γερμανικών όπλων και ο δεύτερος μεγαλύτερος πελάτης γαλλικών, την πενταετία 2007-2011 (Έκθεση SIPRI), αντιπροσωπεύοντας το 13% και το 10% του όγκου των εξαγωγών τους αντίστοιχα στα μεγάλα συμβατικά όπλα. Περαιτέρω, αξίζει να σημειωθεί ότι το κόστος της αρχικής προμήθειας ανεξάρτητα από το ύψος του, αποτελεί μόνο την κορυφή του παγόβουνου, αφού ο μεγαλύτερος όγκος των δαπανών αναλογεί στη φάση λειτουργίας και υποστήριξης2.
Τα ζητήματα της διαφάνειας και της αντιμετώπισης της διαφθοράς που συνδέονται με το εμπόριο όπλων και οπλικών συστημάτων, αποτελούν το ένα σκέλος του προβλήματος, ενώ το συνολικό ύψος των αμυντικών δαπανών είναι το «σημείο κλειδί». Στην κατεύθυνση αυτή, οι Οικολόγοι Πράσινοι3 με παρεμβάσεις στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κατέδειξαν ότι η Ελλάδα από την περίοδο 1974-2011 έχει ξοδέψει συνολικά 218 δισεκατομμύρια δολάρια σε στρατιωτικές και εξοπλιστικές δαπάνες, συνεισφέροντας έτσι στη διόγκωση του δημοσίου χρέους, ενώ θα μπορούσε να εξοικονομήσει το ποσό των 108,1 δισ. ευρώ αν απλώς ακολουθούσε στην αγορά όπλων το μέσο όρο των ευρωπαϊκών χωρών του ΝΑΤΟ. Έτσι, ακόμα και στην κορύφωση της κρίσης, ευρωπαϊκές χώρες πούλησαν στην Ελλάδα στρατιωτικό εξοπλισμό αξίας μεγαλύτερης του ενός δισεκατομμυρίου ευρώ, την ίδια περίοδο που διαπραγματεύονταν το πρώτο πακέτο στήριξης. Επίσης, με ερώτηση του Μιχάλη Τρεμόπουλου στο ευρωκοινοβούλιο4, οι Οικολόγοι Πράσινοι κατήγγειλαν ότι η προώθηση από χώρες όπως η Γερμανία και η Γαλλία πολυδάπανων εξαγωγών όπλων προς την Ελλάδα αποτελεί, στις σημερινές συνθήκες, παραβίαση του ευρωπαϊκού «Κώδικα Συμπεριφοράς για τις Εξαγωγές Όπλων».
Όπως δήλωσε ο εκπρόσωπος Τύπου των Οικολόγων Πράσινων, Μιχάλης Τρεμόπουλος, «Η σκοτεινή πλευρά της λεγόμενης αλληλεγγύης των χωρών της Βόρειας Ευρώπης που εμφανίζουν το δανεισμό ως βοήθεια και απομυζούν τους πόρους και τις θέσεις εργασίας της χώρας, αλλά και η αδιέξοδη λογική του ανταγωνισμού των εξοπλισμών και της αντιπαράθεσης των αριθμών, πρέπει να τελειώσουν κάποτε. Ζητούμε να ξεκινήσει άμεσα εποικοδομητικός διάλογος με την Τουρκία για την εδραίωση κλίματος συνεργασίας και καλής γειτονίας στην ευρύτερη περιοχή με την παράλληλη διασφάλιση των ελληνικών συνόρων ως ευρωπαϊκών συνόρων. Ταυτόχρονα, οφείλουμε να προχωρήσουμε στον επανασχεδιασμό της πολιτικής ασφάλειας και άμυνας, ανταποκρινόμενοι στην παγκόσμια απαίτηση οι δημόσιοι πόροι να διατίθενται για κοινωνικούς σκοπούς και θέσεις εργασίας, με έμφαση σε καινοτόμες τεχνολογίες που αφορούν τομείς όπως η πράσινη ενέργεια και κύριο σκοπό την εξυπηρέτηση των ανθρώπινων αναγκών. Η σύσταση μόνιμης κοινοβουλευτικής επιτροπής για τις εξοπλιστικές δαπάνες, η πλήρης διαφάνεια των ειδικών λογαριασμών και η κατάργηση των «μυστικών κονδυλίων» που λειτουργούν έξω από τη διαδικασία του κρατικού προϋπολογισμού, καθώς και η στέρηση της κρατικής χρηματοδότησης για τουλάχιστον δύο χρόνια σε όποιο κόμμα αποδειχθεί ότι έλαβε «μαύρο» πολιτικό χρήμα σε συνδυασμό με την αλλαγή του νόμου περί ευθύνης υπουργών, ώστε να σταματήσει η ουσιαστική ασυλία τους, αποτελούν βασικές προϋποθέσεις εξυγίανσης των αμυντικών δαπανών. Περαιτέρω, η δημοσιότητα και η διαφάνεια, ο έλεγχος από ειδική ανεξάρτητη αρχή των προμηθειών του ευρύτερου δημόσιου τομέα, καθώς και η διεξαγωγή ανεξάρτητης έρευνας για τις πωλήσεις όπλων της Γερμανίας και της Γαλλίας για να εντοπιστούν αυτές που παραβιάζουν τον Κώδικα Δεοντολογίας, θα πρέπει να αποτελέσουν προτεραιότητα. Το δικαίωμα στην αντίρρηση συνείδησης πρέπει επίσης να γίνει σεβαστό και η Ελλάδα οφείλει να μην παραβιάζει τα διεθνή πρότυπα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τις πολιτικές κατευθυντήριες γραμμές της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η παράνοια της ανθρώπινης κοινωνίας, η οποία διαχρονικά δέχεται τον πόλεμο σαν μία φυσιολογική κατάσταση, αποτυπώνεται εύστοχα στα λόγια του Βολταίρου: “Απαγορεύεται να σκοτώνεις. Γι’ αυτό, όλοι οι δολοφόνοι τιμωρούνται, εκτός αν σκοτώνουν σε μεγάλους αριθμούς και υπό τον ήχο σαλπίγγων”. Αυτή την πραγματικότητα θα αλλάξουμε».
Η Θεματική Ομάδα των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
1. Σύμφωνα με στοιχεία του διεθνούς Ινστιτούτου SIPRI, οι αμυντικές δαπάνες το 2010 έφθαναν στο 2,3% του ΑΕΠ ποσοστό ιδιαιτέρως υψηλό, ενώ αν πάμε μερικά χρόνια πριν, το 1988 είχαν φθάσει σε ποσοστό 4,2% του ΑΕΠ! (http://milexdata.sipri.org/result.php4)
2. Οι ταμειακές δαπάνες του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας για την υλοποίηση των εξοπλιστικών προγραμμάτων (συντήρηση, ανταλλακτικά και τεχνική υποστήριξη) ήταν 650 εκατ. ευρώ το 2013 και 583 εκατ. ευρώ το 2014.
3. http://goo.gl/Qh85yp
4. http://goo.gl/TKms6t