Στο ευρωκοινοβούλιο από τους Οικολόγους Πράσινους το ζήτημα διάνοιξης νέων λιγνιτωρυχείων στη Μακεδονία και τη Θεσσαλία
Το θέμα της διάνοιξης νέων λιγνιτικών πεδίων στους Νομούς Δράμας, Φλώρινας, Λάρισας και Τρικάλων για αξιοποίηση από ιδιώτες φέρνουν στο Ευρωκοινοβούλιο οι Οικολόγοι Πράσινοι με ερώτηση του Ευρωβουλευτή Μιχάλη Τρεμόπουλου.
Με περσινή της απόφαση η Κομισιόν είχε ζητήσει από την Ελλάδα «να χορηγήσει δικαιώματα εκμετάλλευσης επί των κοιτασμάτων Δράμας, Ελασσόνας, Βεύης και Βεγόρας μέσω διαγωνισμών» σε ιδιωτικές επιχειρήσεις. Με δεδομένη την εμπειρία δεκαετιών από τις επιπτώσεις στο περιβάλλον και τη δημόσια υγεία από τη λειτουργία λιγνιτωρυχείων στη Δυτική Μακεδονία και την Αρκαδία, μια τέτοια εξέλιξη βρίσκει αντίθετες τις τοπικές κοινωνίες. Ύστερα από πρωτοβουλία του WWF, 21 Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης και 40 επαγγελματικές ενώσεις και κινήσεις πολιτών από τους εμπλεκόμενους Νομούς συνυπέγραψαν ψήφισμα με το οποίο δηλώνουν την πλήρη αντίθεσή τους στο ενδεχόμενο δημοπράτησης των λιγνιτικών πεδίων στις περιοχές τους.
Ας σημειωθεί πως η αξιοποίηση των πεδίων αυτών ουσιαστικά έχει νόημα μόνο με την παράλληλη κατασκευή αντίστοιχων νέων λιγνιτικών μονάδων ηλεκτροπαραγωγής.
Η διέξοδος στο χρεοκοπημένο ενεργειακό μοντέλο των στερεών καυσίμων είναι γνωστή σε όλη την Ευρώπη αλλά «άγνωστη» στην Ελλάδα: Δεν είναι άλλη από την άμεση στροφή στην πράσινη ενέργεια και τη σταδιακή απεξάρτηση από τον άνθρακα, η οποία πρέπει να συνοδευτεί με την παράλληλη χρηματοδοτική στήριξη των λιγνιτικών περιοχών ώστε να αντιμετωπιστούν οι επιπτώσεις στην απασχόληση.
Ο ευρωβουλευτής Μιχάλης Τρεμόπουλος δήλωσε σχετικά: «Όσο κι αν η κυβέρνηση ευαγγελίζεται την ‘πράσινη ανάπτυξη’, οι ενεργειακές πολιτικές της έχουν το σκούρο χρώμα του λιγνίτη. Κι αυτή την πολιτική δεν την επιβάλλει κανένα μνημόνιο. Με δεδομένες τις αναιμικές επιδόσεις της Ελλάδας στην εξοικονόμηση ενέργειας και την προώθηση των ΑΠΕ, η κατασκευή νέων λιγνιτωρυχείων και λιγνιτικών μονάδων θα αποτελέσει την ταφόπλακα για την προοπτική ενός καθαρού και βιώσιμου ενεργειακού συστήματος που δε θα συμβάλει στην αλλαγή του παγκόσμιου κλίματος. Η Κομισιόν μπορεί να ζητήσει το άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρισμού στις καθαρές τεχνολογίες, στην προμήθεια πράσινου ηλεκτρισμού και στη μικρή καινοτόμο επιχειρηματικότητα. Όχι όμως στις καταστροφικές και βρώμικες επιλογές του λιγνιτικού μας παρελθόντος»
(ακολουθεί το κείμενο της ερώτησης)
Θέμα: Δημοπράτηση λιγνιτικών πεδίων στις περιοχές Δράμας, Ελασσόνας και Βεγόρας
Ύστερα από πρωτοβουλία της περιβαλλοντικής οργάνωσης WWF Ελλάς, 21 Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης και 40 επαγγελματικές ενώσεις και κινήσεις πολιτών από τους Νομούς Δράμας, Φλώρινας, Λάρισας και Τρικάλων προσυπογράφουν ψήφισμα (1) με το οποίο δηλώνουν την πλήρη αντίθεσή τους στο ενδεχόμενο δημοπράτησης των λιγνιτικών πεδίων που διαθέτουν στα υπεδάφη τους, και καλούν την ελληνική κυβέρνηση και την Ευρωπαϊκή Ένωση να δεσμευθούν πως δεν θα επιμείνουν στην απαίτηση εκμετάλλευσης των συγκεκριμένων κοιτασμάτων. Η αξιοποίηση των νέων αυτών λιγνιτικών πεδίων είναι άμεσα συνδεδεμένη με την κατασκευή νέων λιγνιτικών σταθμών στις περιοχές αυτές. Όμως σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τις ΑΠΕ (2) που υπέβαλε το καλοκαίρι η ελληνική κυβέρνηση στην Επιτροπή, η επίτευξη του εθνικού στόχου για τις ΑΠΕ προϋποθέτει μια μείωση της λιγνιτικής ηλεκτροπαραγωγής κατά περίπου 40% από το 2010 έως το 2020.
Με βάση τα παραπάνω, ερωτάται η Επιτροπή
1. Προτίθεται να επανεξετάσει την απόφασή της (3) της 4.8.2009 σχετικά με την αξιοποίηση των κοιτασμάτων Δράμας, Ελασσόνας, Βεύης και Βεγόρας;
2. Έχει συνεκτιμήσει κατά την απόφαση αυτή την εμπειρία από τις επιπτώσεις στο περιβάλλον και τη δημόσια υγεία της λειτουργίας των υφιστάμενων λιγνιτωρυχείων στη Δυτική Μακεδονία;
3. Η ΔΕΗ δεν επιβαρύνεται για τα δικαιώματα εκμετάλλευσης των λιγνιτωρυχείων που κατέχει και χρησιμοποιεί παρά μόνο με “ειδικό τέλος” υπέρ των περιοχών όπου αναπτύσσεται λιγνιτική δραστηριότητα. Είναι αυτό σύμφωνο με την ευρωπαϊκή νομοθεσία;
4. Με δεδομένο το ότι η χρήση λιγνίτη στο ελληνικό σύστημα ηλεκτρισμού θα φθίνει σημαντικά το επόμενο διάστημα, θα εξέταζε τον αποκλεισμό του από την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας και την επικέντρωσή της σε καθαρότερα καύσιμα όπως οι ΑΠΕ ή το φυσικό αέριο;
5. Σκοπεύει να ενθαρρύνει πιο ενεργά την αποσύνδεση της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας από τον λιγνίτη; Αν ναι, τι είδους κίνητρα θα μπορούσε να παράσχει στην Ελλάδα ούτως ώστε να εγκαταλείψει τα σχέδια για τα συγκεκριμένα κοιτάσματα;
(1) http://www.wwf.gr/images/pdfs/koino-psifisma-lignite.pdf
(2) http://www.ypeka.gr/LinkClick.aspx?fileticket=CEYdUkQ719k%3d&tabid=37
(3) http://ec.europa.eu/competition/antitrust/cases/dec_docs/38700/38700_520_1.pdf