Η Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου υιοθέτησε, την Τρίτη 11 Σεπτεμβρίου νέα αναθεωρημένη ευρωπαϊκή νομοθεσία για τη μείωση της ρύπανσης από το περιεχόμενο στα ναυτιλιακά καύσιμα θείο (1). Η τελική νομοθετική συμφωνία θα εισάγει νέα αυστηρότερα όρια για τις εκπομπές θείου από τα πλοία στις Περιοχές Ελέγχου Εκπομπών Θείου (Sulphur Emission Control Areas) μέχρι το 2015 και για όλες τις θάλασσες στην ΕΕ μέχρι το αργότερο το 2020.
Οι νέες αυτές ρυθμίσεις προσαρμόζουν την ευρωπαϊκή νομοθεσία στα όρια που συμφωνήθηκαν στο πλαίσιο του Ι.Μ.Ο (Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός). Το γενικό όριο περιεκτικότητας σε θείο στις ευρωπαϊκές θάλασσες θα μειωθεί από 3,5% σε 0,5% μέχρι το 2020. Ειδικότερα, στις “Περιοχές Ελέγχου των Εκπομπών Θείου” (ΠΕΕΘ) – Βαλτική & Βόρεια Θάλασσα και Μάγχη – το καύσιμο που χρησιμοποιείται θα πρέπει να πληρεί το νέο διεθνές πρότυπο του 0,1% μέχρι το 2015.
Η σχετική έκθεση και η νομοθετική πρωτοβουλία, εισηγήτρια της οποίας ήταν η ευρωβουλευτής των Πράσινων από την Φιλανδία Satu Hassi, εγκρίθηκε με 606 ψήφους υπέρ, 55 κατά και 13 αποχές. Το σχέδιο παραμένει φιλόδοξο, παρά τις πιέσεις από τμήμα της ναυτιλιακής βιομηχανίας που θα ήθελε πιο χαλαρά μέτρα και μεγαλύτερο χρονικό όριο για εφαρμογή των ρυθμίσεων.
Ο Νίκος Χρυσόγελος, ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων / Ομάδα των Πράσινων στο Ευρωκοινοβούλιο, δήλωσε σχετικά
“Τα ρυπογόνα καύσιμα των πλοίων έχουν σοβαρές επιπτώσεις στο περιβάλλον αλλά και στη δημόσια υγεία. Η νέα οδηγία, που υιοθέτησε σήμερα το ΕΚ, θα βελτιώσει την ποιότητα του αέρα στις ευρωπαϊκές ακτές, ιδιαίτερα τα λιμάνια και τα νησιά. Υπολογίζεται ότι θα συμβάλει στη μείωση των περίπου 50.000 πρόωρων θανάτων οι οποίοι αποδίδονται ετησίως στην ατμοσφαιρική ρύπανση που προκαλούν τα πλοία. Είναι ίσως και το πιο σημαντικό μεταρρυθμιστικό έργο της παρούσας κοινοβουλευτικής θητείας στο χώρο της υγείας. Οι αλλαγές αυτές που προωθεί η νομοθεσία μπορεί να συμβάλλουν και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας σε όσα ναυπηγεία έχουν ήδη προετοιμαστεί ή μπορούν σύντομα να προετοιμαστούν για να παράσχουν τις υπηρεσίες των τεχνολογικών αλλαγών που απαιτούνται, ώστε τα σκάφη να ανταποκριθούν στις νέες απαιτήσεις της νομοθεσίας.
Αποδεικνύεται για άλλη μια φορά ότι οι οικολογικές λύσεις είναι πιο οικονομικές: Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η χρηματική αξία του πιθανού οφέλους για την υγεία ξεπερνά το κόστος μείωσης των εκπομπών θαλάσσιων μεταφορών κατά 2 έως 25 φορές. Η Επιτροπή υπολογίζει τη χρηματική αξία του οφέλους για την υγεία σε 8 έως 16 δις. ευρώ και το κόστος σε 0.6 έως 3.7 δις ευρώ.
Η χρηματική αξία του οφέλους για το περιβάλλον δεν έχει ακόμη υπολογιστεί. Αλλά στη Φινλανδία για παράδειγμα οι όξινες βροχοπτώσεις θα μειωθούν κατά 60% σε σχέση με τα σημερινά δεδομένα.”
Δείτε ομιλίες και υλικό από τη “ΔΙΗΜΕΡΙΔΑ “Πράσινη Στροφή της Ναυτιλίας, των Λιμανιών, της Ακτοπλοΐας και της Ναυπηγοεπισκευαστικής Βιομηχανίας. Ακτοπλοϊκές συνδέσεις των νησιών” που διοργάνωσε ο Νίκος Χρυσόγελος στο Ευρωκοινοβούλιο:
- Πράσινος μετασχηματισμός της ναυπηγικής βιομηχανίας
- Πρασίνισμα ναυτιλίας
- Πρασίνισμα λιμανιών
- Ναυτιλία, λιμάνια, ακτοπλοϊκά, ναυπηγεία στις νησιωτικές κοινωνίες και στη Μεσόγειο
Αναλυτικά στοιχεία για την ατμοσφαιρική ρύπανση από τα πλοία και τη σημασία της νέας Οδηγίας
Τα οξείδια του θείου βλάπτουν την υγεία. Προκαλούν επίσης όξινη βροχή αλλά και ευτροφισμό υδάτινων και χερσαίων περιοχών. Τα μέτρα για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του θείου μπορεί να συμβάλλουν και στη μείωση των εκπομπών οξειδίου του αζώτου αλλά και του μαύρου άνθρακα (καπνιάς) – παράγοντα αύξησης της θερμοκρασίας.
Για τα κράτη μέλη της ΕΕ οι ακτές των οποίων βρίσκονται εξ ολοκλήρου ή μερικώς εντός των ΠΕΕΘ οι εκπομπές οξειδίου του θείου που αναλογούν στις θαλάσσιες μεταφορές τους έχουν ως εξής: Δανία 39%, Ολλανδία 31%, Σουηδία 25%, ΗΒ και Γαλλία 18% και Βέλγιο 13%. Αλλά και οι υπόλοιπες χώρες με εκτεταμένες ακτές και νησιά εμφανίζουν, επίσης, υψηλό ποσοστό. Το ποσοστό για ορισμένα μεσογειακά νησιά και ακτές ξεπερνά το 20%, σε μερικές περιπτώσεις και το 30%.
Αν οι εκπομπές οξειδίου του θείου από πλοία δεν μειωθούν, προβλέπεται να ξεπεράσουν τις συνδυασμένες εκπομπές από τις χερσαίες περιοχές πριν το 2020. Οι χερσαίες εκπομπές έχουν μειωθεί κατά 90% σε σχέση με το σημείο κορύφωσής τους – χαρακτηριστικά, η ανώτατη επιτρεπόμενη περιεκτικότητα σε θείο στα καύσιμα για οχήματα ξηράς είναι 10 ppm, 100 φορές λιγότερο από το όριο που υιοθετήθηκε χθές για τα καύσιμα των πλοίων.
Η συμφωνία του ΙΜΟ και η πρόταση της Επιτροπής βοηθούν ήδη στον περιορισμό των συνεπειών για την ανταγωνιστικότητα των θαλάσσιων μεταφορών, επιτρέποντας μεθόδους μείωσης των εκπομπών (τις λεγόμενες “πλυντρίδες”) ή την ανάμιξη του πετρελαίου με υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG). Επιτρέπεται, δηλαδή, στις ναυτιλιακές εταιρείες να επιλέγουν τον οικονομικότερο τρόπο συμμόρφωσης προς τις οριακές τιμές, λαμβάνοντας υπόψη την ηλικία και το μέγεθος των σκαφών, καθώς και τις διαδρομές που αυτά αναμένεται να εξυπηρετήσουν.
Επί πλέον, στο ψηφισθέν νομοθετικό κείμενο ζητείται από την Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο επέκτασης των αυστηρότερων ορίων ΠΕΕΘ (Περιοχές Ελέγχου των Εκπομπών οξειδίων του Θείου SOx) στα χωρικά ύδατα των κρατών μελών της ΕΕ, δηλαδή εντός 12 ναυτικών μιλίων από τις ακτογραμμές τους.